طراحي مدل فرآيندي بومي اكتساب دانش سازماني خبرگان با استفاده از نگاشت شناختي معنايي

Designing a Native Process Model for Acquisition of Experts’ Organizational Knowledge Using Semantic Cognitive Maps

امروزه فرآيند استفاده از منابع دانشي كه بتواند در دنياي رقابتي بقاي سازمان‌ها را تضمين نمايد، مسئله‌اي بسيار مهم است؛ لذا چگونگي اكتساب و بازنمايي دانش خبرگان براي استفاده مجدد از آن‌ها همواره مورد توجه محققان بوده است. از آنجا كه بيشتر الگوهاي ارائه شده در زمينه اكتساب دانش، در حوزه سيستم‌هاي خبره بوده است، در اين مقاله با ايجاد يك نوآوري، از روش نگاشت شناختي براي طراحي الگوي بومي اكتساب دانش خبرگان و به منظور مدل‌سازي نقشه از نرم‌افزار ithoughts استفاده شده است. اين روش درصدد است تا نظرات و مداخلات محقّق را در تفسير سازه‌هاي ايجاد شده در پژوهش‌هاي كيفي كه در آن نظر مشاركت‌كنندگان اهميت دارد، به حداقل برساند. جهت گردآوري اطّلاعات از روش جلسات خبرگي و تشكيل گروه كانوني با حضور 8 نفر از خبرگان حوزه اكتساب دانش(پژوهشي و عملياتي) استفاده شد. در اين روش با بحث پيرامون ادبيات نظري و تجربيات كاربردي، مفاهيم مركزي و خُرد و زير مجموعه‌هاي آن استخراج گرديد. مطابق يافته‌هاي تحقيق، الگوي بومي اكتساب دانش شامل شش بخش اساسي: 1) شناسايي دانش مورد نياز، 2) آماده‌سازي خبره، 3) آماده‌سازي تيم مهندسي دانش، 4) دسته‌بندي نوع دانش، 5) گزينش تكنيك و ابزار و 6) اقدامات مربوط به ادامه فرآيند مديريت دانش مي‌باشد. محدوديتها و پيامدها: با توجه به محدوديت در مصاحبه با تمام خبرگان موضوع موردبررسي و مطالعه اقتضائات سازمان هاي متعدد در حوزه مديريت دانش، تلاش شده است كه با خبرگاني با سوابق علمي و اجرايي گسترده و گوناگون مصاحبه شود و به همين دليل از نمونه گيري هدفمند استفاده شده است. پژوهش هاي آتي ممكن است از رويكردهايي مكمّلجهت توسعه و ارزيابي يافته ها استفاده كنند. پيامدهاي عملي: در اين پژوهش، هدف ناظر بر به كارگيري و كاربردي ساختن مدل، در موقعيت هاي واقعي حوزه اكتساب دانش سازماني است تا بتوان اين مدلي بومي را در بحث اكتساب دانش از خبرگان پيشنهاد كرد؛ همچنين در اين پژوهش به توصيف و تفسير عوامل و روابط موجود بين شاخص هاي مختلف در حوزه كسب دانش پرداخته شده است كه برخاسته از محيط واقعي است. ابتكار يا ارزش مقاله: اين پژوهش با نگاهي فرآيندي به موضوع اكتساب دانش، علاوه بر مرور تكنيك ها و روش ها، ساير ابعاد و مولّفه هاي مرتبط با موضوع را نيز در ارتباط با يكديگر مطالعه ميكند كه در پژوهش هاي حوزۀ مديريت دانش، حائز اهميّت است.

The main purpose of the present research is to design a process model for the acquisition of experts' knowledge in organizations. Design/Methodology/Approach In this paper, a cognitive mapping technique is used to design the native process model of knowledge acquisition of the experts and the iThoughts software is used to model the map. For gathering information, the experts' meetings and the Focus Group (attended by eight experts from the field of knowledge acquisition ) were used. Research Findings According to the research findings, the native process model of knowledge acquisition consists of six essential sections: 1) Identify required knowledge, 2) Preparing an expert, 3) Preparing the Knowledge Engineering Team, 4) Knowledge category classification, 5) Choice of technique and tool and 6) Actions related to the continuation of knowledge management process. Limitations & Consequences Due to the limitations of interviewing all the experts in the field, and the study of various organizations' requirements in the field of knowledge management, it has been tried to interviewing experts with a wide variety of academic and executive backgrounds; and therefore purposive sampling has been used. Future research may use complementary approaches to develop and evaluate findings. Practical Consequences The purpose of this study is to apply the model in the real situations of organizational knowledge acquisition so that this native model can be proposed in the context of the experts' knowledge acquisition Also, in this research, we describe and interpret the factors and relationships existing between different indicators in the field of knowledge acquisition, which is based on the real environment. Innovation or Value of the Article This study, with a process look at the subject of knowledge acquisition, in addition to reviewing techniques and methods, also considers other dimensions and components related to the topic, which is important in the field of knowledge management research.