كالبدشكافي منشا دعاوي قراردادهاي همسان خدمات مشاوره ايران و فيديك

The claim orientation dissection in Iran and FIDIC consultant's contracts

به دنبال فراگير شدن بكارگيري روش‌هاي نوين اجرايي و نقش پر رنگ خدمات مهندسي در آنها و گسترش روابط قراردادي براي تحقق اين خدمات در داخل و خارج از كشور، نياز به تدوين قراردادهاي همسان داخلي و بين‌المللي فيديك اهميت يافت. قراردادهايي كه در واقع چارچوبي استاندارد براي تخصيص مسئوليت‌ها و ريسك‌هاي پروژه‌هاي مطالعاتي و طراحي در اختيار مشاوران و كارفرمايان قرار مي‌دهند. تحقيق حاضر به بررسي و مقايسه قراردادهاي همسان خدمات مشاوره ايران و فيديك پرداخته و نقاط چالش ‌برانگيز و موارد منشأ بروز اختلافات و ادعا و اصلاحي مورد نياز در آنها را تعيين مي‌نمايد. بدين ترتيب در ابتدا با مقايسه تفصيلي مفاد قراردادهاي همسان ايران و فيديك، مهم‌ترين رويدادهاي منشأ ادعا تعيين و ساختار شكست آنها تدوين و سپس عامل مستحق و نوع استحقاق در صورت بروز آنها بر اساس قراردادهاي همسان فوق تعيين گشته و تحليل مقايسه‌اي و آماري آنها نيز صورت گرفت. به اين ترتيب فهرست كاملي از رويدادهاي با قابليت جبران و بدون قابليت جبران خسارت براي مشاور يا كارفرما با منشا دعاوي زماني، هزينهاي، محدودهاي و قراردادي تعيين شده و مشخص گرديد ريسك مهندسان مشاور بر خلاف كارفرمايان در انعقاد قراردادهاي همسان ايران خيلي بيشتر از قراردادهاي همسان فيديك بوده و حوزه-هاي هزينه‌اي به عنوان بيشترين علل بروز دعاوي شناحته شده است. بر اين اساس و طبق نظر خبرگان، موارد اصلاحي پيشنهادي در مفاد قراردادهاي همسان ايران و فيديك ارائه گرديد.

Extensive use of new project delivery systems and engineering important role followed by contractual types developments inside or outside of country increased the importance of providing identical internal and international contracts. These contracts prepared a standard framework for project risk and responsibilities allocation for both consultants and clients. This research aims to study general condition of Iran and FIDIC consultant's agreement to determine challenging clauses and conflict orientation in these contracts. Accordingly, after reviewing Iran and FIDIC client/ consultant agreements, comparison between contractual clauses has been carried on and important clauses with indemnity provision has been separated; which based on, claim source breakdown structure (CSBS) produced. Compensate receiver and indemnity type for those clauses has been set according to Iran and FIDIC consultant's general condition; followed by comparing between two contract clauses and analytical analysis. Consequently, a complete list of important clauses with indemnity provision related to consultants and clients determined and classified in terms of cost, time, scope and contractual claim's reasons. The results show higher contractual risks and most claims ensue of cost's conflicts for consultants in internal contracts. Recommended suggestion for Iran and FIDIC client/ consultant agreement are provided based on this study results and expert's ideas.