بررسي تنوع ژنتيكي تعدادي از ژرم پلاسم‌هاي بادام زميني (Arachis hypogea) با استفاده از صفات مورفولوژيكي

Assessment of Genetic Diversity in Groundnut (Arachis hypogea L.) Germplasm Using Morphological Traits

اين ‌‌‌آزمايش ‌‌‌به ‌‌‌منظور ‌‌‌ارزيابي ‌‌‌تنوع ‌‌‌ژنتيكي ‌‌‌تعدادي ‌‌‌از ‌‌‌ژرم ‌‌‌پلاسم‌هاي ‌‌‌وارداتي ‌‌‌بادام‌زميني ‌‌‌از ‌‌‌بانك ‌‌‌بذر ‌‌‌كشور ‌‌‌استراليا ‌‌‌در ‌‌‌مركز ‌‌‌تحقيقات ‌‌‌كاربردي ‌‌‌و ‌‌‌توليد ‌‌‌بذر ‌‌‌شركت ‌‌‌توسعه ‌‌‌كشت ‌‌‌دانه‌هاي ‌‌‌روغني ‌‌‌اجرا ‌‌‌شد. ‌‌‌ارزيابي ‌‌‌12 ‌‌‌صفات ‌‌‌مورفولوژيكي ‌‌‌مرتبط ‌‌‌با ‌‌‌عملكرد ‌‌‌در ‌‌‌قالب ‌‌‌طرح ‌‌‌بلوك ‌‌‌كامل ‌‌‌تصادفي ‌‌‌در ‌‌‌سه ‌‌‌تكرار ‌‌‌در ‌‌‌سال ‌‌‌زراعي ‌‌‌1394 ‌‌‌صورت ‌‌‌گرفت. ‌‌‌نتايج ‌‌‌آزمايش ‌‌‌نشان ‌‌‌داد ‌‌‌كه ‌‌‌تفاوت ‌‌‌بين ‌‌‌ژنوتيپ‌ها ‌‌‌براي ‌‌‌كليه ‌‌‌صفات ‌‌‌در ‌‌‌سطح ‌‌‌احتمال ‌‌‌يك ‌‌‌درصد ‌‌‌معني‌دار ‌‌‌بود. ‌‌‌همچنين ‌‌‌در ‌‌‌مورد ‌‌‌همه ‌‌‌صفات، ‌‌‌ضريب ‌‌‌تنوع ‌‌‌فنوتيپي ‌‌‌از ‌‌‌ضريب ‌‌‌تنوع ‌‌‌ژنتيكي ‌‌‌بيشتر ‌‌‌بود ‌‌‌كه ‌‌‌نشان‌دهنده ‌‌‌تأثير ‌‌‌عوامل ‌‌‌محيطي ‌‌‌بر ‌‌‌روي ‌‌‌صفات ‌‌‌مورد ‌‌‌بررسي ‌‌‌مي‌باشد. ‌‌‌ميزان ‌‌‌وراثت‌پذيري ‌‌‌عمومي ‌‌‌از ‌‌‌80.25 ‌‌‌درصد ‌‌‌(عرض ‌‌‌دانه) ‌‌‌تا 99.54 ‌‌‌درصد ‌‌‌(وزن ‌‌‌صددانه) ‌‌‌متغير ‌‌‌بود ‌‌‌كه ‌‌‌مقدار ‌‌‌آن ‌‌‌براي ‌‌‌عملكرد ‌‌‌دانه 96.85 ‌‌‌درصد ‌‌‌بود. ‌‌‌بالاترين ‌‌‌ميزان ‌‌‌ضرايب ‌‌‌تغييرات ‌‌‌فنوتيپي ‌‌‌و ‌‌‌ژنوتيپي ‌‌‌مربوط ‌‌‌به ‌‌‌صفت ‌‌‌وزن ‌‌‌غلاف ‌‌‌بدست ‌‌‌آمد، ‌‌‌بنابراين ‌‌‌مي‌توان ‌‌‌به ‌‌‌استفاده ‌‌‌از ‌‌‌روش ‌‌‌انتخاب ‌‌‌براي ‌‌‌بهبود ‌‌‌اين ‌‌‌صفت ‌‌‌اميد ‌‌‌داشت ‌‌‌و ‌‌‌از ‌‌‌آن ‌‌‌به ‌‌‌عنوان ‌‌‌يك ‌‌‌معيار ‌‌‌انتخاب ‌‌‌براي ‌‌‌بهبود ‌‌‌عملكرد ‌‌‌دانه ‌‌‌بهره ‌‌‌جست. ‌‌‌نتايج ‌‌‌همبستگي ‌‌‌ژنتيكي ‌‌‌بين ‌‌‌صفات ‌‌‌نشان ‌‌‌داد ‌‌‌كه ‌‌‌بين ‌‌‌عملكرد ‌‌‌دانه ‌‌‌با ‌‌‌وزن ‌‌‌دانه ‌‌‌و ‌‌‌عملكرد ‌‌‌غلاف ‌‌‌همبستگي ‌‌‌معني‌داري ‌‌‌وجود ‌‌‌دارد. ‌‌‌در ‌‌‌تجزيه ‌‌‌خوشه‌اي ‌‌‌با ‌‌‌استفاده ‌‌‌از ‌‌‌روش ‌‌‌وارد، ‌‌‌ژنوتيپ‌هاي ‌‌‌مورد ‌‌‌مطالعه ‌‌‌به ‌‌‌چهار ‌‌‌گروه ‌‌‌اصلي ‌‌‌تقسيم‌بندي ‌‌‌شدند.

This experiment was conducted to evaluate genetic diversity in 72 peanut accessions (Arachis hypogaea L.), which introduced from seed bank of Australia in training and seed production research center of oilseeds company, Iran. Twelve major morphological traits recorded during 2013 growing season using a randomized complete block design with three replications. The results showed that the difference between genotypes for all traits was significant. In addition, coefficient of phenotypic variation was greater than coefficient of genotypic variation for all traits, indicating the effect of environment on recorded traits. The broad-sense heritability ranged from 80.25% (for seed width) to 99.54% (for 100 seed weight) and was 96.85% for grain yield. The highest phenotypic and genotypic coefficients of variation obtained for the pod weight, thus, it is possible to improve this trait by selection method and this trait could use as a selection index to improve grain yield. Genetic correlation indicated a high significant correlation between grain yield with grain weight and pod yield. The studied genotypes divided to four groups by cluster analysis based on Ward method.