رويكرد حقوق بين الملل در خصوص تبليغات خصمانه براي جنگ (پروپاگاندا)

The Approach of International Law to Hostile Propaganda for War

به‌دنبال توسعۀ فناوري­هاي ارتباطي، كشورها به‌تدريج متوجه نقش مافوق تصور تبليغات در جهت دادن به افكار افراد در برابر مناسبات جهاني شدند. از همين رو در طول تاريخ، كشورها و افراد اقدام به انتشار تبليغات خصمانه يا پروپاگاندا كردند تا جهانيان را به ضروري يا بشردوستانه بودن اقدامات خصمانۀ خود متقاعد سازند. در همين خصوص، به‌طور ويژه از تبليغات خصمانه براي تحريك به مخاصمۀ مسلحانه به‌مراتب استفاده شده است كه نمونه ­هاي آن را در تجاوز آمريكا به عراق، قضيۀ اوكراين و تبليغات گروهك تروريستي داعش شاهد بوديم. هدف از اين مقاله، تبيين ابعاد و جايگاه تبليغات خصمانه براي جنگ در حقوق بين ­الملل به روش تحليلي-توصيفي است. بررسي قواعد و مقررات حقوق بين ­الملل نشان مي‌دهدكه برخلاف تصور عموم، تبليغات خصمانه در عرصۀ حقوق بين ­الملل، بارها مورد اشاره قرار گرفته و محكوم شده است. مهم­ترين نمونۀ آن در بند 1 مادۀ 20 ميثاق حقوق مدني و سياسي به چشم مي‌خورد. در همين زمينه، رويۀ قضايي و قطعنامه­ هاي سازمان­هاي بين ­المللي نيز شاهد اين مدعاست. به‌‌سبب اهميت مقابله با اين فرايند رو به رشد، لازم است رويكرد حقوق بين­الملل در خصوص تبليغات خصمانه براي جنگ به‌تفصيل بررسي شود.

Following the development of communicational technologies, countries gradually found out about the unexpected role of propaganda in manipulating people’s mind in global relations. So, throughout history countries and people started broadcasting propaganda to convince the world that their hostile and illegal acts are necessary or humanitarian. Propaganda was specifically used to incite to war and its examples could be seen in United States invasion of Iraq, the case of Ukraine and ISIS propaganda. The purpose of this article is to explain the dimensions and status of hostile propaganda for war in international law by an analytical-descriptive method. Unlike what people might think, it has been repeatedly mentioned and condemned in international law. The most important example is article 20(1) of the International Covenant on Civil and Political Rights. It is also indicated in the procedures of international tribunals and the resolutions of international organizations. In order to confront such increasing process, it is essential to study the approach of international law on propaganda for war.