عنوان مقاله :
تحليل و بررسي «قتل اديب صابر» با تكيه بر گزارش هاي تاريخي و مستندات سروده هاي او
پديد آورندگان :
محمدي، علي دانشگاه الزهراء - گروه ادبيات و زبان فارسي , حسيني، مريم دانشگاه الزهراء - گروه ادبيات و زبان فارسي , پرستگاري، انتصار دانشگاه الزهراء
كليدواژه :
سلطان سنجر , اديب صابر ترمذي , اتسز خوارزمشاه , مجدالدين موسوي , كشته شدن صابر
چكيده فارسي :
كهن ترين تذكره ها، جنگ ها و تاريخ هايي كه از شاعران و حادثه هاي روزگار سنجر و اتسز خوارزمشاه سخن به ميان آورده و يادي از اديب صابر ترمذي كرده اند، بيشتر در اين سخن هم نظرند كه اتسز، دومين پادشاه خوارزم، اين شاعر بزرگ را به سبب سخن چيني و جاسوسي در رودخانه جيحون غرق كرده است. برخي از صابرپژوهان معاصر، تنها به سبب اينكه او در شعرش از پيري سخن گفته ، در گزارش قتل، ترديد روا داشته اند. تنها سبب در اين ترديد، به سخنان شاعر در قصيده ها و قطعه هايش بازمي گردد كه او از دوران كهولت و پيري سخن گفته و اين نكته بيانگر اين واقعيت است كه صابر يا به دست خوارزمشاه به قتل نرسيده، يا اگر رسيده، دست كم در دوران جواني و فعاليت هاي اداري و ديواني نبوده است. در حالي كه اگر كسي به طور دقيق و يا به طور كامل همه سروده هاي اين شاعر بزرگ را خوانده باشد، نشانه هايي وراي نشانه پيري وجود دارد كه به ما مي گويد كه صابر به دست اتسز خوارزمشاه كشته نشده و به احتمال بسيار به مرگ طبيعي و در سال هاي كهولت و پيري مرده است. اين مقاله با نگاهي گذرا به روزگار اديب صابر، سلجوقيان و ممدوحان او، با توجه به گزاره هاي مستندي كه در سروده هاي او به گونه اي شفاف آمده، اين فرض را به اثبات مي رساند كه مسئله كشته شدن اديب صابر به دست اتسز خوارزمشاه، يك سوء تفاهم تاريخي بوده كه از زباني به زبان ديگر شيوع يافته و براي برخي از صابرپژوهان، چنان مرگي مسلم پنداشته شده است.
چكيده لاتين :
فاقد چكيده مي باشد
عنوان نشريه :
پژوهش زبان و ادبيات فارسي
عنوان نشريه :
پژوهش زبان و ادبيات فارسي