حدوث جسماني جوامع و بقاي فرهنگي آنها

The Corporeal Origination (contingency) of Societies and Their Cultural Survival

پيش از پرسش از چگونگي حدوث و بقاي جامعه، بايد بتوان وجود حقيقي جامعه را با برهان فلسفي به اثبات رساند؛ چه آنكه علمي كه عهده‌دار پاسخ به پرسش از هستي و چيستي پديده‌هاست، فلسفه است. اصل صدرايي «اتحاد عالم و معلوم»، زمينة اثبات برهاني وجود حقيقي جامعه را فراهم مي‌كند و بر اساس آن، «فرهنگ» يا همان «نظام معنايي تنزليافته به عرصة زيست‌جهان جمعي از انسان‌ها»، به ‌عنوان نفس و روح جامعه تقرير مي‌شود. پس از اثبات وجود عيني جامعه مي‌توان دربارة چگونگي حدوث و بقاي آن نيز سخن گفت. شهيد مطهري از حكيمان معاصري است كه برخي نظريه‌هايش دال بر حدوث جسماني و بقاي فرهنگي جامعه، به معناي آغاز تولد و تكوّن آن با نهادهاي اقتصادي است؛ اما اين تفسير با ادلة فلسفي و تاريخي قابل خدشه است. با تكيه بر اصل «جسمانيةالحدوثبودن علم و ادراك» مي‌توان معناي درست حدوث جسماني جوامع و بقاي فرهنگي آنها را بيان كرد و سپس زمينة مطالعات فلسفي دربارة موضوعاتي مانند تأثير «طبايع جسماني و ساختارهاي بدني»، «اقليم و ويژگي‌هاي جغرافيايي» و...‌ را در زيست فرهنگي - اجتماعي جوامع فراهم آورد. در ادبيات فرهنگ‌پژوهي معاصر، از ناحية مكاتب فكري گوناگون، پيرامون موضوعات يادشده بحث‌هاي فراواني با عناويني چون «جغرافياي فرهنگي» (Cultural geography)، «زيست‌شناسي اجتماعي» (Sociobiology)، «مطالعات فرهنگي بدن» و... صورت‌ پذيرفته و لازم است اين موضوعات از منظر ذخاير حكمي - ديني نيز بازخواني شوند.

Before asking the question of how the society is originated and survived, first the real existence of society should be proved by philosophical reasons because philosophy is the science which is responsible of answering the questions on the existence and essence of events. The Sadra'ian principle of the "unity of the knower and the known" provides the background for a demonstrable proof for the real existence of the society and on this basis 'culture' or 'the semantic system reduced to the life world of a group of humans', as the soul and spirit of the society, can be explained. After proving the real existence of the society, the howness of its origination and survival can be discussed. Martyred Motahhari is one of the contemporary theologians whose theories imply the corporeal origination and cultural survival of the society; in other words its birth and formation starts with economical institutions; yet this interpretation may be blemished by philosophical and historical reasons. Relying on the principle of the "corporeal origination of science and perception", the correct meaning of the corporeal origination of societies and their cultural survival can be explained and then the background for philosophical studies on subjects such as the effects of "corporeal natures and body structures", "geographical characteristics and regions" and etc. on the social-cultural life will be provided. There are many discussions on the mentioned topics posed by various theoretical schools in contemporary culture-research writings titled as "cultural geography", "sociobiology", "cultural studies of body", and… and it is necessary to review these topics from the perspective of theosophical (hekami)-religious sources as well.