شكل‌ها و شيوه‌هاي شروع داستان‌ها در قرآن

The Forms and Styles of the Beginnings of the Qur'anic Stories

آغاز داستان در محدوده خود، شالوده جهان داستان را پي مي‌ريزد، سير حركت طرح داستان را مشخص مي‌كند و با وجود نقشي كه در پيكربندي روايت ايفا مي‌كند، در مباحث داستان‌نويسي، كمتر به شيوه‌هاي آغاز داستان‌ها و كاركرد آن توجه شده است. از آن جا كه آغاز داستان تأثيري بر خواننده مي‌گذارد كه فرايند خواندن او را تحت تأثير قرار مي‌دهد و هدف داستان‌هاي قرآني ايجاد تحوّل و تذكّر و عبرت‌آموزي در مخاطب همراه با جذابيت است؛ از اين رو داستان‌ و چگونگي آغاز آن‌ها اهميت خاصي در اين كتاب آسماني دارد. در اين مقاله كوشش بر آن است كه با استفاده از روش توصيفي- تحليلي شيوه‌هاي شروع داستان‌ها در قرآن مورد بررسي قرار گيرد؛ بنابراين با دقت نظر در داستان‌هاي قرآن و مقايسه آن‌ها با يكديگر و با توجه به چگونگي شروع، در پي پاسخ به اين پرسش است كه آيا شروع داستان­هاي قرآن با تنوع و تفاوت همراه است؟ و اگر اين گونه است، چه تاثيري در روند داستان دارد؟ و به اين نتيجه رسيد كه برخي داستان‌ها با مقدّمه چيني و فضاسازي شروع مي‌شوند و برخي ديگر بدون مقدّمه و به شكل غافل‌گيري مخاطب آغاز مي‌شوند. علت اين تنوع اين است كه شروع هر داستاني به تناسب فضاي و درون‌مايه آن است. ديگر اين كه اين تنوع در شروع هر كدام به نوعي خواننده را تشويق و ترغيب مي‌كند تا به داستان وارد شود و آن را دنبال كند.

The beginning of a story, in its own right, sets the story's world and determines its progression. Despite the role a story beginning plays in the configuration of the narrative, little attention has been paid to the ways stories begin and to the functions of such beginnings. Since the story beginning influences the readers' process of reading and because the Qur'anic stories aim at evolution, admonition, and learning lessons in the audience and in an engrossing way. Therefore, stories and how they begin are of special significance in this divine book. The present descriptive-analytical study tried to investigate the ways the Qur'anic stories begin. Thus, it seeks to answer this question that do the Qur'anic stories begin differently and innovatively? an‎d if yes, how such beginnings influence the flow of the story? The findings indicate that some stories begin with an introduction and setting the mood while others begin with no introduction hence surprising the audience. Such a variation is because the beginning of each story accords its mood and themes. In addition, the beginning variety somehow encourages the reader to enter the story and follow it.