بررسي نقش درآمدهاي نفتي در چگونگي اثرگذاري توسعه بخش مالي بر رشد اقتصادي كل و بخش غيرنفتي در ايران

Investigating the Role of Oil Revenues on How Financial Sector Affect the Economic Growth and Non-Oil Sector Growth in Iran

انتظار مي رود وجود درآمدهاي سرشار منابع طبيعي، سرمايه لازم را براي كمك به توسعه و رشد اقتصادي در كشورهاي متكي بر درآمدهاي منابع فراهم آورد. اما عملكرد اقتصادي اين كشورها در مقايسه با كشورهاي مشابه فاقد منابع طبيعي، در دهه هاي اخير ضعيف تر بوده است. در اين مطالعه به بررسي نقش درآمدهاي نفتي بر رابطه ميان توسعه مالي و رشد اقتصادي كل كشور و نيز رشد اقتصادي بخش غيرنفتي طي سال هاي 1350-1395، با استفاده از الگوي تصحيح خطاي برداري پرداخته مي شود. نتايج نشان مي دهد كه توسعه مالي بر رشد اقتصادي تاثير مثبت دارد، ولي تاثير درآمدهاي نفتي و افزايش ناگهاني آن، تاثير منفي بر اين رابطه گذارده و موجب كاهش آن شده است. در بخش دوم، همين الگو براي رشد اقتصادي بخش غيرنفتي برآورد شده است. اثر توسعه بخش مالي بر رشد اقتصادي بخش غيرنفتي بيشتر و تاثير منفي جهش درآمدهاي نفتي بر اين بخش كمتر بوده است.

It is expected that high revenues of natural resources provide the necessary capital to improve economic development and growth in resource-rich countries. But the economic performances of these countries has been weaker in comparison with similar countries without natural resources’ endowment in recent decades. In this study, the role of oil revenues in relationship between financial and total economic growth and the growth of non-oil sector in Iran is investigated during the years 1969-2017 using vector error correction model. The results show financial development has a positive effect on economic growth in both cases, but the effect of oil revenues on economy and its fluctuations has a negative effect on the relationship between financial development and economic growth. In the second part, the same model is estimated for the economic growth of the non-oil sector. The financial sector's development has a greater effect on the economic growth of the non-oil sector and the smaller negative impact of oil revenues on it.