اصول موضوعه و راهبردهاي بانكداري اسلامي در چارچوب نظام اقتصادي اسلام

نظام پولي و بانكي اسلامي مشتمل بر بانك مركزي، شبكه بانكي، نهادهاي قانوني، نظارتي، كنترلي، تنظيم‌گري (رگولاتوري)، نظامات حسابداري و حسابرسي و مالياتي و همچنين سازوكار تعيين قيمت و ... مي‌باشد كه همه اين مجموعه را بايد در چارچوب نظام اقتصادي اسلام ارزيابي نمود. بدون توجه به كليت نظام بانكداري اسلامي اعمال تغيير در بخشي از ابعاد اين نظام از جمله تغيير در روابط حقوقي، تغييري بنيادين در ساختار موجود نظام بانكي ايجاد نمي‌كند. آنچه به عنوان مزيت اين تحقيق مطرح است نوع نگاه سيستمي به نظام بانكداري اسلامي است كه آن را به عنوان يك زيرسيستم در ساختار اقتصاد اسلامي مي‌بيند. اين چارچوب بر اساس سه واژه و معيار قرآنيِ حق و عدل و قوام توضيح داده مي‌شود. بر اين اساس مقاله حاضر­ به اصول و راهبردهاي بانكداري اسلامي به عنوان يكي از مهم­ترين كاركردهاي اقتصاد اسلامي پرداخته است. براي دستيابي به جوهر نظام بانكداري اسلامي قبل از هر چيز تنظيم «نگرش» مهم است: نگرش بر اساس روش‌شناسي مبتني بر رويكرد سيستمي و شناسايي اركان تكويني و تشريعي اقتصاد و بانكداري اسلامي است كه در اين تحقيق به آن اشاره شده است. در اين تنظيم و معماري جديد از نظام بانكداري اسلامي «فقه الاقتصاد» نقش ويژه‌اي خواهد داشت. بر اين ­اساس ثبات پول، رابطه بخش پولي با بخش واقعي، تعادل‌هاي اقتصادي، قيمت­گذاري و نظارت تخصصي موضوعات اساسي خواهد بود كه بر اساس اين نگرش، در نظام بانكي بررسي مي­شود و قراردادهاي اسلامي در اين بستر به اجرا در مي­آيند.