مقدمه اي بر شناخت مفهوم پليس اداري در ايران با مطالعه تطبيقي در حقوق فرانسه

An Introduction to the Notion of Administrative Police in Iran, with a Comparative Approach to the French Law

پليس اداري به عنوان قالبي مفهومي براي تامين نظم عمومي، مفهومي فرانسوي است كه شرايط مناسبي را براي اجراي حق ها و آزادي ها در جامعه فراهم مي آورد. دوگانگي نظم عمومي و پذيرش وجود نظم عمومي عام و نظم عمومي خاص، دوگانگي پليس اداري و تقسيم آن به پليس عام و پليس اختصاصي را پايه گذاري مي كند. پليس اداري در مسير برآوردن نظم عمومي ناگزير از محدود نمودن آزادي هاست به همين دليل تعيين مقامات آن براي برقراري سازوكارهاي نظارتي از اهميت برخوردار است. بررسي مسير تحولات پليس اداري نشان مي دهد ايجاد پليس هاي اختصاصي كه هريك زمينه هاي تحقق حق- ادعاهايي را فراهم مي كنند نيز به دليل مقيد بودن به رعايت تشريفات، گامي در راستاي حفظ بهتر آزادي هاي مشروع است. اين مقاله با معرفي مقامات پليس اداري در فرانسه، به شناسايي اين مفهوم در خصوص مفاهيم مجاور مانند پليس قضايي مي پردازد و با بيان مباني و موجهات در صدد است ضرورت تمايز ميان مقام و مامور پليس اداري و همچنين پليس قضايي و پليس اداري را روشن سازد.

The administrative police as a function for securing public order is a French notion which provides fundamental conditions for excercising rights and freedoms. The dualism of public order and the existence of general public order and special public order results in the dualism of administrative police. Hence, both general and special police have been developed. In order to secure public order the administrative police inevitably limits the freedoms, a fact that shows the importance of restricting police authorities so that they can be easily monitored. Coming into existence of special polices which aim at arrangements for right-claims is another step towards more legitimate freedoms since these polices are obliged to follow certain procedures. The article is intended to recognize the notion of administrative police by reffering to its similar concept, namely, judicial police, and seeks to clarify the necessity of distinction between police authority and police agent as well as administrative police and judicial police.