اثر قوه قاهره بر دامنه مسئوليت در قانون بيمه اجباري مصوب 1395ش در مقايسه با قوانين سابق و قواعد عام با مطالعه تطبيقي در حقوق فرانسه

The Effect of Force Majeure on the Scope of Liability in Compulsory Insurance Act of 2016 Compared to Former Laws and General Rules with a Comparative Study in French Law

در حقوق مسئوليت مدني، قوه قاهره (فورس ماژور) يكي از موانع شمرده مي شود. بر اين اساس، خسارات ناشي از فورس ماژور در قانون بيمه اجباري 1347ش از پوشش بيمه اي و نيز قانون خارج شده بود. در قانون اصلاح قانون بيمه اجباري مصوب 1387ش، استثناي خسارات ناشي از قوه قاهره از شمول بيمه حذف شد و اين پرسش را به وجود آورد كه آيا خسارات ناشي از قوه قاهره تحت شمول قانون قرار گرفته است؟ در قانون بيمه اجباري مصوب 1395ش نيز اين پرسش اهميت بيشتري يافته است؛ چراكه از يك سو به استثناي خسارات ناشي از قوه قاهره از تحت شمول قانون اشاره اي نشده و از سوي ديگر هرگونه سانحه ناشي از وسيله نقليه در اثر حوادث غيرمترقبه تحت شمول قانون قرار گرفته است. براي پاسخ به پرسش يادشده، ابتدا به بازبيني مفهوم قوه قاهره با مطالعه تطبيقي در حقوق فرانسه پرداخته مي شود و سپس در خصوص اثر قوه قاهره در قانون بيمه اجباري در مقايسه با قواعد عام مسئوليت در حقوق ايران و فرانسه بحث مي شود.

In tort law, Force Majeure is considered to be one of the obstacles to civil liability. Accordingly, damage caused by Force Majeure in compulsory insurance Act of 1968 was excluded from insurance coverage and law. In amending the Compulsory Insurance Act of 2008, excluding damage caused by Force Majeure of insurance coverage was removed, and the question is raised as to whether the damage caused by Force Majeure is under the purview of the law or not? In the Compulsory Insurance Act of 2016, this question becomes more important because on the one hand, this law has not mentioned about excluding damage caused by Force Majeure from the, on the other hand, any accident caused by a vehicle because of fortuitous events has placed under the law. To answer this question, we first review the concept of Force Majeure by means of conducting a comparative study in French law and then the effect of Force Majeure in compulsory insurance laws will be compared with the general rules of liability in Iranian and French law.