تأثير خصوصي‌سازي بر عملكرد صادراتي شركت‌هاي پتروشيمي ايران (مطالعه موردي: صادرات پلي ـ اتيلن)

The Impacts of Privatization on Petrochemical Exports (the Case of Polyethylene

ايران به عنوان دومين كشور توليدكننده گاز و پنجمين كشور در زمينه توليد نفت خام در جهان، مستعد رشد و توسعه صنعت پتروشيمي است. اين صنعت در سال­هاي اخير دارنده مقام اول صادارت غيرنفتي كشور بوده و اصلاحات اقتصادي از نوع خصوصي‌سازي با هدف افزايش بهره‌وري در آن انجام شده است. در اين مقاله تأثير خصوصي‌سازي بر صادرات اين صنعت، با تأكيد بر عملكرد صادرات پلي­اتيلن چهار شركت پتروشيمي اميركبير، جم، مارون و آرياساسول، طي سال‌هاي 1394-1385 با روش داده‌هاي تركيبي پويا بررسي مي‌شود. نتايج اين پژوهش نشان مي‌دهد كه در دوره مورد بررسي، خصوصي‌سازي اثر منفي بر مقدار صادرات اين صنعت داشته است. لذا در فرايند خصوصي‌سازي صنعت پتروشيمي، چه قبل و چه بعد از انتقال مالكيت بنگاه‌هاي اقتصادي، بايد تدابير جديدي انديشيده شود. اري بخش خصوصي در ايران به ترتيب اثرات منفي و مثبت داشته است. همچنين مخارج مصرفي دولت تأثير منفي بر سرمايه­گذاري بخش خصوصي دارد.

Iran is ranked as the second country in Gas production and fifth country in crude oil production and has a petrochemical industry. This Industry has the first place in non-oil exports and privatization is accrued in this industry. In this paper, we study the impacts of privatization on polyethylene exports of four Iran’s petrochemical firms, i.e Amirkabir, Jam, Maroon, Arya Sasol, in the period of 2004-2015 by using the dynamic panel. Results show that in this period, privatization has a negative effect on the weight of exports in this industry. Therefore the privatization processes need to be revised in this industry