زمين‌شناسي، دگرساني گرمابي و كاني‌سازي در كانسار مس پورفيري رضي‌آباد در جنوب كمربند مس كرمان، جنوب‌خاور ايران

Geology, hydrothermal alteration and mineralization at Raziabad porphyry Cu deposit in the south of Kerman copper belt, southeastern Iran

كانسار مس پورفيري رضي آباد در 30 كيلومتري شمال جيرفت و بخش جنوبي كمربند مس كرمان، در جنوب‌خاوري كمان ماگمايي اروميه- دختر واقع است. قديمي ترين واحد آذرين شناخته شده در سامانه پورفيري رضي آباد توالي هاي آندزيتي- توفي به سن ائوسن است. چندين توده نفوذي شامل ديوريت، گابرو، گرانوديوريت و كوارتزديوريت به‌همراه دايك هايي با تركيب مشابه با اين توده ها و دايك هايي با تركيب متفاوت از توده هاي نفوذي در رضي آباد نفوذ كرده است. كانه زايي مس پورفيري وابسته به يك توده گرانوديوريتي است. ادامه فعاليت ماگمايي پس از تشكيل كانسنگ، منجر به جايگزيني توده كوارتزديوريتي و دسته هايي از دايك هاي ميكروگرانيتي و آندزيتي- بازالتي در منطقه و قطع شدن كانسنگ توسط اين واحدها شده است. در سامانه پورفيري رضي آباد، مجموعه هاي دگرساني كلسيك (اكتينوليتي)، پتاسيك و سيليسي غني از مگنتيت و پروپيليتي گسترش يافته اند. دگرساني فيليك با گسترش محدود و شدتي ضعيف به‌صورت برهم نشيني روي دگرساني پتاسيك تشكيل شده است. در بخش هايي از دگرساني پتاسيك كه تراكم بالاي استوك‌ورك هاي كوارتز و مگنتيت  دار ديده  مي شوند، جانشيني گسترده سيليس و مگنتيت در متن سنگ دگرسان شده رخ داده است. در كانسار رضي آباد، كانه زايي درونزاد به شكل هاي افشان، استوك ورك و رگچه اي رخ داده است و به طور چيره از كالكوپيريت+ مگنتيت+ پيريت، به‌همراه مقادير فرعي موليبدنيت و اندكي پيروتيت، اسفالريت و گالن تشكيل شده است. بخش عمده كانه‌زايي درونزاد با دگرساني پتاسيك همراه است. مناطق كانه زايي اكسيدي و غني شده برونزاد، با گسترش محدود، در بخش هاي سطحي كانسار تشكيل شده  است و نظم چنداني ندارد. بر اساس مطالعه مجموعه هاي كاني شناسي گرمابي و روابط رگچه ها، فعاليت گرمابي در كانسار رضي آباد به چهار مرحله تقسيم شده است. اين مراحل عبارتند از: 1- مرحله سيليكات كلسيمي- مگنتيت- كوارتز؛ 2- مرحله سيليكات پتاسيم- سولفيد- كوارتز- مگنتيت؛ 3- مرحله سريسيت- كوارتز- پيريت؛ 4- مرحله كلريت- اپيدوت- كلسيت- پيريت± اكتينوليت.

The Raziabad porphyry copper deposit is located 30 km north of the city of Jiroft, in southeastern part of the Urumieh-Dokhtar magmatic arc, southeastern Iran. Several intrusive bodies including diorite, gabbro, granodiorite and quartz-diorite associated with groups of dikes with similar composition as well as dissimilar composition with the intrusions, intruded into the Raziabad porphyry system. The porphyry copper mineralization is associated with the granodiorite which intruded into dioritic, gabbroic and volcano-pyroclastic rocks. The magmatic activities continued after mineralization and lead to the emplacement of the quartz-diorite as well as intrusion of two groups of micro-granitic and andesi-basaltic dikes cutting the ore body, causing geometric complexity of the ore body. The alteration zones include potassic and magnetite-rich silicification zones, relatively restricted calcic zone, and propylitic zone. Phyllic alteration with restricted expansion and weak intensity overprinted on potassic alteration. The hypogene mineralization has occurred as disseminated, stockwork and veinlet styles closely associated with the potassic alteration zone. The main ore minerals are chalcopyrite+ magnetite+ pyrite with minor molybdenite, pyrrhotite, galena and sphalerite. The oxidation and enriched supergene zones are variable and restricted to the shallow levels. Hydrothermal activity in Raziabad deposit is classified into four stages on the basis of hydrothermal mineral assemblage and veinlet relation. The stages include: 1) calcium silicate-magnetite-quartz stage; 2) potassium silicate-sulfide-quartz-magnetite; 3) sericite-quartz-pyrite stage; 4) chlorite-epidote-calcite-pyrite±actinolite.