كليدواژه :
كانه‌زايي اپي‌ترمال فلزات پايه , سولفيداسيون حدواسط , تشوير , زنجان , طارم هشتجين
چكيده فارسي :
رخداد معدني تشوير در 75 كيلومتري شمال‌خاور زنجان و در زيرپهنه طارمهشتجين قرار دارد. كانه‌زايي به‌صورت رگهرگچه‌هاي سيليسي كانه‌دار درون توف‌ها و گدازه‌هاي آندزيتي ائوسن (معادل سازند كرج) رخ داده است. كالكوسيت، كالكوپيريت و گالن، كانه‌هاي فلزي و كوارتز، كلسيت و كلريت كاني‌هاي باطله در تشوير هستند. بافت كانه‌ها و مواد باطله شامل رگهرگچه‌اي، بِرشي، دانه‌پراكنده، جانشيني، بازماندي، گل‌كلمي، قشرگون، دندان‌سگي و پَرمانند است. چهار مرحله كانه‌زايي در تشوير قابل تشخيص است. اين مراحل با ته‌نشست كوارتز كالكوسيت كالكوپيريت گالن در رگه‌ها و سيمان گرمابي بِرش‌ها (مرحله اول) آغاز و با رگچه‌هاي منفرد و دسته‌رگچه‌هاي نيمه‌موازي تا متقاطع كوارتز (مرحله دوم)، بافت رگهرگچه‌اي و شكافه پُركن كلسيت (مرحله سوم) و كلريت (مرحله چهارم) ادامه مي‌يابد. دگرساني گرمابي شامل بخش‌هاي سيليسي، آرژيلي، كربناتي و كلريتي مي‌باشد. در خارج از پهنه‌هاي كانه‌دار، دگرساني از نوع پروپليتي است. شباهت الگوي بهنجارشده عناصر كمياب خاكي در رگه‌هاي كانه‌دار و سنگ‌هاي ميزبان بيانگر ارتباط زايشي آن‌ها است. غني‌شدگي عناصر كانه‌ساز (ag, cu, pb, zn) در بخش‌هاي كانه‌دار بيانگر شسته‌شدن عناصر از سنگ‌هاي ميزبان به‌درون بخش‌هاي كانه‌دار مي‌باشد. ويژگي‌هاي رخداد معدني تشوير با كانسارهاي اپي‌ترمال فلزات پايه (نقره) نوع سولفيداسيون حدواسط قابل مقايسه است. كانه‌زايي در منطقه تشوير و ديگر كانه‌زايي‌هاي اپي‌ترمال در زيرپهنه طارم هشتجين محصول فعاليت‌هاي گرمابي مرتبط با فعاليت‌هاي ماگمايي ائوسن پاياني بوده و توسط ساختارهاي گسلي كنترل مي‌شوند. از اين رو، بررسي واحدهاي آتشفشاني و آتشفشاني رسوبي دگرسان‌شده ائوسن به‌ويژه در نزديكي توده‌هاي گرانيتوئيدي و ساختارهاي گسلي، از نظر اكتشاف كانه‌زايي‌هاي اپي‌ترمال در زيرپهنه طارم هشتجين حائز اهميت هستند.
چكيده لاتين :
Tashvir ore occurrence, 75 km northeast of Zanjan, is located in the Tarom-Hashtjin subzone. Mineralization occurs as ore-bearing quartz vein-veinlets within the Eocene tuffs and andesitic lavas (equal to Karaj Formation). Ore minerals include chalcocite, chalcopyrite and galena, and quartz, calcite and chlorite are present as gangue minerals at Tashvir. The ore show vein-veinlets, breccia, disseminated, replacement, relict, colloform, crustiform, dog tooth and plumose textures. Four stages of mineralization can be distinguished at Tashvir. These stages are progressed from quartz- chalcocite- chalcopyrite- galena‒cemented veins and breccias (stage-1), individual or sets of quartz veinlets (stage-2), and vug infill calcite (stage-3) and chlorite (stage-4) vein-veinlets. Hydrothermal alteration consist of silicified, argillic, carbonatic and chloritic. In the outer parts of the mineralization zones, alteration is propylitic. Similar REE patterns of the mineralized veins and the host rocks indicate they are genetically related. Enrichment of ore-forming elements (Ag, Cu, Pb, Zn) in ore zones is specifies leaching of elements from altered host rocks to ore zones. Characteristics of Tashvir ore occurrence are comparable with intermediate-sulfidation style of epithermal base metal (Ag) deposits. Mineralization at Tashvir and other epithermal deposits of the Tarom-Hashtjin subzone took place as a result of hydrothermal activity related to the late Eocene magmatism, and is controlled by fault systems. Therefore, investigation of the altered Eocene volcanic and volcano-sedimentary rocks, especially at the composite place of granitoid intrusions and along the fault structures, became the most favorable locus for epithermal ore bodies at Tarom-Hashtjin subzone.
