تكامل ساختاري حوضه ميوسن پيشين – پليوسن پسين در ناحيه ساوه، حوضه رسوبي ايران مركزي

Structural evolution of the early Miocene- late Pliocene basin in the Saveh area, Central Iran basin

در اين مطالعه از خطوط لرزه‌اي، مشاهدات صحرايي و اطلاعات چاه اكتشافي به منظور بازسازي تاريخچه دگرريختي حوضه رسوبي ساوه در اواخر ميوسن پيشين تا پليوسن پسين بهره گرفته شده است. در اين دوره زماني، حدود 98 كيلومتر رسوبات سازند قرمز بالايي و واحد كنگلومرايي پليوسن در محل مركز حوضه ساوه نهشته شده‌اند. در اواخر ميوسن پيشين اوايل ميوسن مياني (؟)، رسوب‌گذاري بخش زيرين سازند قرمز بالايي همزمان با عملكرد شبكه‌اي از گسل‌هاي پرشيب و داراي مولفه شيب لغز عادي بوده است. گسل‌هاي مذكور راستاي شمال غرب جنوب شرق تا شرقي غربي داشته و با جا‌به‌جايي شيبي در كف حوضه رسوبي، فضاي كافي براي تجمع رسوبات را فراهم كرده‌اند. از اواخر ميوسن مياني (يا در ميوسن پسين)، دگرريختي فشارشي در ناحيه ساوه آغاز گرديده و رسوبگذاري بخش بالايي سازند قرمز بالايي و واحد كنگلومرايي پليوسن همزمان با آن ادامه مي‌يابد. در اين مرحله، افق جدايشي پديد آمده در بخش مياني سازند قرمز بالايي، پر تكاپو شده و چين خوردگي‌هايي چون تاقديس‌هاي تراز‌نائين و ساوه شكل مي‌گيرند. نازك‌شدگي رسوبات واحد كنگلومرايي پليوسن به سمت راس تاقديس‌ها، نشان دهنده رشد چين خوردگي جوان است. بر طبق نقشه عمقي تهيه شده از راس سازند قم، بستگي تاقديسي مستقل از گسل، در ناحيه ساوه وجود ندارد. عمق دسترسي به افق راس قم در محل چاه تراز نائين1، حدود 4250- متر پيش بيني مي‌‌شود.

We used 2D seismic profiles, field observation and well data to constrain the structural evolution of the Saveh basin during the late-lower Miocene to late Pliocene. During this time period almost 8-9 kilometers of Upper Red Formation (URF) and the Pliocene conglomerates were deposited in the basin depocenter. During the late- lower Miocene (to early- middle Miocene ?), Syn-depositional activity of west-east-northwest-southeast trending high-angle fault zones, with an extensional component, created accommodation space for deposition of lower Upper Red Formation. Since the late- middle Miocene (or late Miocene), initiation of a compressional phase has resulted in regional deformation.The deposition of upper part of the URF and the Pliocene conglomerates was contemporaneous with compressional deformation. During this stage, the middle part of the URF acted as an effective detachment horizon and detachment folds, such as the Saveh and Taraz Naeen anticlines, were formed. The thinning of the Pliocene conglomerates towards the crestal point of these folds indicates late structural growth. According to the top Qom depth map, there are no traps with fault independent closure within the Saveh basin. The top of the Qom Formation is estimated at -4250 m in the Taraz Naeen anticline.