پژوهش هاي لرزه شناسي باستاني بر روي سامانه گسل خزر، با تكيه بر روش پارينه لرزه شناسي (سايت پيش از تاريخ گوهرتپه، بهشهر- مازندران)

Archaeoseismological investigation along the Khazar fault system, based on the Paleoseismology (Gohar Tappeh protohistory Site, Behshahr- Mazandaran)

به عقيده باستان­شناسان انسان‌هايي كه در غارهاي باستاني مازندران همچون غار كميشان، غار هوتو و غار كمربند زندگي مي‌كردند، پس از خروج از غار به مرور وارد دوره روستانشيني شده و سپس در نهايت در عصر مفرغ و آهن باعث شكل­گيري و پيدايش گوهرتپه شدند. مطالعات باستان­شناسي اشاره به قدمت 14 هزار ساله اين منطقه دارد و يافته­هايي از آغاز دوره فراپارينهسنگي تا عصر آهن را آشكار مي­سازد. در اين پژوهش بررسي­هاي لرزه­شناسي باستاني با تكيه بر دانش پارينه­لرزه­شناسي بر روي سامانه گسلي خزر در سايت پيش از تاريخ گوهرتپه در ناحيه بهشهر استان مازندران انجام گرفته است. بررسي­هاي پارينه­لرزه­شناسي به روش ميداني در ترانشه باستان­شناسي سايت گوهرتپه انجام شده و داده­هاي ژئوفيزيكي (GPR و ژئوالكتريك) از محدوده در مقياس مناسب مورد بررسي قرار گرفته است. بر پايه انجام پژوهش­هاي پارينه­لرزه­شناسي 5 رويداد زمين­لرزه­اي در بازه زماني 3500 تا 5000 سال گذشته، با بزرگاي 6/2 تا 7/0 در مقياس بزرگاي گشتاوري (Mw) شناسايي شده است. همچنين بيشينه جابه جايي قائم شناسايي شده در مشاهدات پارينه­لرزه­شناسي توسط برداشت­هاي ژئوفيزيكي و داده­هاي GPR نيز تأييد شده است. همچنين دوره بازگشت ميانگين رخداد­هاي زمين­لرزه­اي در حدود 375 سال برآورد شده است. بر اساس بررسي­هاي لرزه­شناسي باستاني انجام گرفته در منطقه، مشخص شده است كه وقوع رخدادهاي زمين­لرزه­اي در منطقه سبب از بين رفتن و يا كوچ و مهاجرت مردمان پيش از تاريخ گوهرتپه در محدوده زماني چند صد سال شده است.

Archaeologists believe that men who lived in Archaeological sites of Mazandaran such as Komishan cave, Hutu and Kamarband, After leaving the cave were gradually formed the Gohar tappeh. Over time, people living with the loss of previous places were higher places. In Neolithic village has been form of rural life there, and an‎d the Bronze period considered and the state of urbanization has found. Archaeological studies dating this area back to seven thousand years and findings of the Bronze era (the third millennium), Iron II Age (mid-second millennium B.C.) unfold it. this study provided Archaeoseismology based on knowledge paleoseismological on the fault system of the Khazar in the protohistory area on Gohar tappeh in Behshahr of Mazandaran province. Field reviews of paleoseismological has been in the archeology trenches of the Gohar tappeh site and geophysical data (GPR and geoelectric) from this range is evaluated at the appropriate scale. On the basis of paleoseismology researches, five earthquake events in period of 3500 to 5000 past years, with magnitude of 7 -6.2 on the moment magnitude scale (Mw) detected. The maximum displacement of detected index in paleoseismological observations by the Geophysical perceptions and GPR data also confirmed. Moreover the average course back of earthquake events is estimated at about 375 years. According to Archaeoseismology researches conducted in area, occurrence of earthquake events has been identified that in Range a few hundred years ago Cause loss or migration and immigration of protohistorical Gohar Tappeh people.