پديد آورندگان :
ابوالفضلي، فاطمه دانشگاه بوعلي سيناي همدان - دانشكده كشاورزي , عربي، حسن علي دانشگاه بوعلي سيناي همدان - دانشكده كشاورزي , فرح آور، عباس دانشگاه بوعلي سيناي همدان - دانشكده كشاورزي , احمدي، احمد دانشگاه بوعلي سيناي همدان - دانشكده كشاورزي , عليمحمدي، رضا دانشگاه بوعلي سيناي همدان - دانشكده كشاورزي
كليدواژه :
فراسنجه‌هاي خوني , رشد , سلنيوم , بزغاله پرواري
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: سلنيوم يك عنصر كم‌مصرف ضروري در تغذيه دام بوده كه تأمين كافي آن به‌منظور دستيابي به عملكرد بهينه رشد و سلامت، ضروري مي‌باشد. همچنين نقش مهمي را در توليد و فعاليت هورمون‌هاي تيروئيدي و آنزيم گلوتاتيون پراكسيداز ايفا مي‌نمايد. اگرچه كمبود سلنيوم در همه گونه‌هاي حيواني اتفاق مي‌افتد ولي نشخواركنندگان و بخصوص نشخواركنندگان كوچك مانند گوسفند و بز به اين بيماري مستعد‌تر هستند. اين كمبود علاوه بر تخريب در ماهيچه‌هاي اسكلتي و قلبي در بره و بزغاله، مي‌تواند با آسيب به بافت كبد همراه شود كه نتيجه آن افزايش غلظت آنزيم‌هايي مانند كراتنين فسفوكيناز و آسپارتات آمينو ترانسفراز، آلانين آمينو ترانسفراز در پلاسما است. هدف از اين پژوهش بررسي اثر سطوح مختلف مكمل سلنيوم برعملكرد و برخي فراسنجه‌هاي خوني بزهاي نر در حال رشد بود.
مواد و روش‌ها: اين آزمايش به مدت 60 روز با تعداد 18 رأس بز نر در حال رشد 5-4 ماهه با ميانگين وزني 02/5±25/22 كيلوگرم در قالب طرح كاملاً تصادفي با 3 تيمار و 6 تكرار انجام شد. تيمارها شامل: 1) گروه شاهد (دريافت‌كننده جيره پايه بدون مكمل، حاوي مقدار 05/0 ميلي‌گرم در كيلوگرم سلنيوم)؛ 2 و 3) جيره پايه به همراه مقدار 15/0 و 30/0 ميلي‌گرم سلنيوم در هر كيلوگرم ماده خشك خوراك به شكل سلنيت سديم بودند. بزها در روزهاي صفر، 15، 30، 45 و 60 آزمايش توزين شده و خوراك مصرفي براي هر حيوان به صورت روزانه اندازه‌گيري شد. خون‌گيري در روزهاي 30 و 60 انجام و غلظت عناصر كلسيم، فسفر، روي، مس و آهن، فعاليت آنزيم‌هاي آسپارتات آمينوترانسفراز، آلكالين فسفاتاز، آلانين آمينو ترانسفراز، كراتين فسفوكيناز، غلظت هورمون‌هاي تري‌يدوتيرونين و تترايدوتيرونين سرم يا پلاسما و فعاليت آنزيم گلوتاتيون پراكسيداز خون تعيين شدند.
يافته‌ها: بر اساس نتايج اين پژوهش ميانگين خوراك مصرفي روزانه و ميانگين وزن بدن بين تيمارها اختلاف معني‌داري نداشت. اما ميانگين افزايش وزن روزانه در تيمار دريافت‌كننده 30/0 ميلي‌گرم سلنيوم در هر كيلوگرم ماده خشك (57/160) گرم در روز بود و به‌طور معني‌داري نسبت به گروه شاهد (56/147) بالاتر بود (05/0>P). ضريب تبديل غذايي نيز در تيمارهاي دريافت‌كننده 15/0 ميلي‌گرم سلنيوم در هر كيلوگرم ماده خشك (38/7) و 30/0 ميلي‌گرم سلنيوم در هر كيلوگرم ماده خشك (19/7) بود كه به‌طور معني‌داري نسبت به گروه شاهد (00/8) بهبود يافت (05/0P<). فعاليت آنزيم‌هاي آسپارتات آمينوترانسفراز، آلكالين فسفاتاز، آلانين آمينوترانسفراز و كراتين فسفوكيناز سرم، غلظت پلاسمايي عناصر روي، مس، آهن، كلسيم و فسفر در بين تيمارها اختلاف معني‌داري نداشت. غلظت تري يدوتيرونين در كل دوره در تيمارهاي دريافت‌كننده سلنيوم (55/8 و 31/8) نسبت به گروه شاهد (76/6) به‌طور معني‌داري بيشتر بود. در روز 60 آزمايش غلظت تترايدوتيرونين در تيمارهاي دريافت‌كننده 30/0 ميلي‌گرم سلنيوم در هر كيلوگرم ماده خشك (14/120) نسبت به گروه شاهد (53/139) كاهش معني‌داري يافت (05/0>P). فعاليت گلوتاتيون پراكسيداز خون كامل در تيمارهاي دريافت‌كننده 15/0 ميلي‌گرم سلنيوم در هر كيلوگرم ماده خشك (89/171) و 30/0 ميلي‌گرم سلنيوم در هر كيلوگرم ماده خشك (79/199) نسبت به گروه شاهد (04/96) به‌طور معني‌داري با افزايش همراه شد.
نتيجه‌گيري: به طور كلي سطوح 15/0 و 30/0 ميلي‌گرم سلنيوم در هر كيلوگرم ماده خشك سلنيوم، باعث بهبود ميانگين افزايش وزن روزانه، ضريب تبديل غذايي، متابوليسم هورمون‌هاي تيروئيدي و فعاليت آنزيم گلوتاتيون پراكسيداز در بزغاله‌هاي پرواري شد.
چكيده لاتين :
Background and objective: Selenium is a trace element in feeding animals. Selenium is an essential component of thyroid hormones metabolism and plays an important role in the formation and activity of antioxidant enzyme glutathione peroxidase. Although selenium deficiency occurs in all animal species, ruminants, and especially small ruminants, such as sheep and goat, are more susceptible to this disease, which is associated with damage to myocardial infections in lambs and kids, and muscle lesion in younger ones. In the absence of selenium, it affects skeletal muscle and liver tissue, which results in increased Creatine phosphokinase activity and amino-aspartate transferase in tissue and plasma. Therefore, the aim of this study was to investigate the effect of different levels of selenium supplementation on the performance and blood of feedlot kids.
Material and methods: This trial was conducted to evaluate the effects of different level of selenium supplements on growth performance, hematological and plasma parameters in feedlot kids for 60 days. The experiment consisted of 18 kids, 4-5 months of age and 22.52±5.02 kg average in weight randomly allotted to 3 treatments. Treatments were: 1) Control diet (diet without selenium supplementation); 2) Control diet + 0.15 mg/kg Se as sodium selenite and 3) Control diet + 0.30 mg/kg Se as sodium selenite. Kids were weighted in the beginning and on days 15, 30, 45 and 60 and daily feed intake for each animal was measured. Blood samples were taken on days 30 and 60 and plasma concentration of calcium, phosphorus, zinc, copper and iron, aspartate amino transferase, alkaline phosphatase, alanin amino transferase, creatine phosphokinase activities, serum triiodotyronin, tetraiodotyronin levels and blood gluthation peroxidase activity were measured.
Results: According to obtained results, average daily feed intake and body weight were not significantly different between treatments (P>0.05), but average daily gain in 0.30 mg/kg group was significantly increased in compare to control group. Feed conversion ratio was improved in selenium groups (P<0.05). Serum concentrations of aspartate amino transferase, alkaline phosphatase, alanin amino transferase and creatine phosphokinase activities, plasma concentrations of calcium, phosphorus, zinc, copper and iron were not significantly different among groups (P>0.05). Concentrations of triiodotyronin and gluthation peroxidase activity were significantly increased and concentration of tetraiodotyronin and triiodotyronin/tetraiodotyronin ratio decreased in selenium supplemented groups (P<0.05).
Conclusion: In conclusion, supplementation of 0.15 and 0.30 mg/kg selenium resulted in increased average daily gain and improved feed conversion ratio, thyroid hormones metabolism and antioxidant status of feedlot kids.
