بررسي دامنه اكولوژيك Phlomis cancellata و Trifolium repens به برخي متغيرهاي محيطي با استفاده از تابع HOF (مطالعه موردي: مراتع حوزه آبخيز گلندرود)

Comparison of the ecological amplitude of Trifolium repens and Phlomis cancellata to some environmental variables using HOF function (Case study: Glandrood watershed- Mazandaran province)

تحقيق حاضر در مراتع حوزه آبخيز گلندرود در استان مازندران انجام شد. هدف اصلي اين پژوهش بررسي دامنه اكولوژيك Phlomis cancellata و Trifolium repens به برخي متغيرهاي محيطي با استفاده از تابع HOF در طول گراديان متغيرهاي محيطي بود. براي اين منظور، 153 پلات يك متر مربعي در طول گراديان ارتفاعي مستقر شدند. نمونه‌برداري به روش تصادفي-سيستماتيك انجام شد. در هر سطح نمونه گيري فراواني دو گونه Ph. cancellataو T.repens، ارتفاع و شيب و جهت ثبت شدند. نمونه‌هاي خاك از عمق 20- 0 سانتي­متري در هر پلات برداشت شدند. در هر نمونه pH, , EC,. كربن آلي، نيتروژن و بافت خاك اندازه گيري شد. براي مطالعه منحني پاسخ و اپتيمم اكولوژيكي در ارتباط با متغير‌هاي محيطي از تابع HOF با پراكنش دوجمله‌ايي استفاده گرديد. داده­ها بوسيله نرم افزار R ver.3.0.2 آناليز شدند. گونه Ph. cancellataوT. repens عمدتا در طول گراديان متغير­هاي محيطي، دامنه متفاوتي نشان دادند. نتايج نشان داد كه دامنه اكولوژيك و بهينه اكولوژيكي براي T.repens به ترتيب 2975- 2125 متر و 2125 متر و براي Ph.cancellata به ترتيب 2184-2975 متر و 2246 متر ثبت شدند. همچنين منحني پاسخ T.repens نسبت به ارتفاع هم‌نوا كاهشي بود، اما براي Ph.cancellata به صورت نامتقارن و چوله­دار بود. منحني پاسخ Ph. cancellata وT. repens نسبت به متغير pH و Nبه صورت خط صاف بود.

This study aimed to compare the ecological amplitudes of Trifolium repens and Phlomis cancellata using HOF function along some environmental gradients in rangelands of Glandrood watershed – Mazandaran province. A randomized-systematic approach was used to collect frequency of Trifolium repens and Phlomis cancellata in 153 plots of 1m2 along the elevation gradient. Soil samples were collected from 0-20 cm in each plot and their pH, N, EC, organic matter, organic carbon and soil texture were measured. HOF function was used with binomial distribution function to provide response curves of the species and identify their optimum ecological condition. The data were analyzed using R ver.3.0.2 software. The results indicated that the two species had different ecological amplitude. Trifolium repens occurs in elevation range of 2125-2975 m and its optimum elevation was 2125 m. Phlomis cancellata appeared from 2184 to 2975 m but its optimum elevation was 2246 m. The response curve of Phlomis cancellata to the elevation was unimodal and asymmetric but it had monotonically decreasing trend for Trifolium repens.