برآورد شاخص‌هاي آسيب‌پذيري و تاب‌آوري در اقتصاد ايران

Estimation Vulnerability and Resilience Indicators in Iran Economy

هدف اساسي اين مقاله، ارائه روشي براي تحليل و اندازه‌گيري شاخص آسيب‌پذيري و تاب‌آوري در اقتصاد ايران است. تاب‌آوري اقتصادي، توانايي پرورش‌يافته اقتصاد براي بهبود يا تعديل اثر شوك‌هاي منفي در برابر چيزي است كه ممكن است در اقتصاد نمايان شود. مقاله حاضر، چهار جنبه ثبات اقتصاد كلان شامل كارايي بازار اقتصاد خرد، حكومت و توسعه اجتماعي و شاخص تاب‌آوري و آسيب‌پذيري اقتصادي ايران را در دوره 1395-1375 بررسي مي‌كند. شاخص‌هاي برآوردشده در اين پژوهش براساس متغيرهاي منتخب الگوي برجيليو و همكاران است. نتايج اين بررسي نشان مي‌دهد طي سال‌هاي 1375 تا 1383 و نيز 1385 تا 1393 و 1395 خالص تاب‌آوري منفي بوده، اما در سال‌هاي 1384 و 1394، اين شاخص مثبت است. مهم‌ترين دليل مثبت بودن اين شاخص در اين سال، حكم‌راني خوب و توسعه انساني بوده است. همچنين، در سال‌هاي 1385 تا 1393 خالص تاب‌آوري منفي شده و طي چند سال اخير هر دو شاخص آسيب‌پذيري و تاب‌آوري افزايش يافته‌اند، اما شاخص آسيب‌پذيري بيشتر از شاخص تاب‌آوري بوده كه نشان‌دهنده افزايش درجه آسيب‌پذيري در اقتصاد ايران است.

The main objective of this paper is to provide a method for analyzing and measuring the vulnerability and resilience index in Iran’s economy. Economic resilience is the ability of a developed economy to block or mitigate the effects of negative shocks against what might intrinsically appear in an economy. The paper covers four aspects of macroeconomic stability, microeconomic market efficiency, government and social development, and examines Iran’s economic viability and vulnerability index during the period of 1996-2016. The estimated indicators in this study are based on the selected variables of Bjerjalo et al. (2008) model. The results of this study indicate that from 1996 to 2004 and also from 2006 to 2014 and 2016 the net had a negative resilience, but this index was positive in 2005 and 2015. The most important reason for the positive value of this indicator in these two years were the existence of good governance and human development. In addition, both indicators of vulnerability and volatility have increased over the past few years, but the index of vulnerability is more than the resilience index, which indicates an increase in the degree of economic vulnerability in the Iranian economy.