پديد آورندگان :
مرشدي، بهنام موسسه عالي آموزش و پژوهش مديريت و برنامه ريزي , گلي، زينت دانشگاه علامه طباطبايي , امامي ميبدي، علي دانشگاه علامه طباطبايي
كليدواژه :
ماليات سبز , محيط زيست , تقاضاي انرژي صنعت , همجمعي , محصولات كاني غيرفلزي
چكيده فارسي :
افزايش روز افزون چالش هاي زيست محيطي ناشي از فعاليت هاي صنعتي، ضرورت اتخاذ رويكردهايي به منظور دروني كردن اين خسارت ها را ايجاد نموده است. در اين راستا، دولت مي تواند با بهره گيري از ابزارهاي مختلف از جمله ماليات به عنوان يكي از بهترين راه كارها براي غلبه بر شكست هاي بازاري ناشي از خسارات زيست محيطي واحدهاي آلوده كننده اقدام نمايد. با توجه به بهره وري پايين انرژي در بخش صنعت به دليل سيگنال دهي نادرست قيمت حامل هاي انرژي از يك سو و سهم قابل توجه اين بخش در كل مصرف نهايي انرژي كشور از سوي ديگر، بخش صنعت مي تواند يكي از اولويت هاي اصلي سياستگذاران به منظور اعمال ماليات هاي زيست محيطي باشد. از اين رو، در مطالعه حاضر با تعيين زيربخش صنعتي داراي بيشترين شدت انرژي، به بررسي امكان به كارگيري ماليات سبز بر مصرف انرژي آن پرداخته شده است. بدين منظور، حامل هاي انرژي مصرفي، بر اساس ميزان انتشار آلودگي هوا و ميزان سازگاري با محيط زيست، در سه دسته برق، گاز طبيعي و فرآورده هاي نفتي در نظر گرفته شده اند و با برآورد كشش هاي قيمتي مستقيم و متقاطع تقاضاي هر يك از آنها، امكان اعمال ماليات سبز بر اين حامل هاي انرژي بررسي شده است. براي تعيين اين ضرايب از داده هاي سري زماني طي دوره1392-1374 استفاده شده و با به كارگيري روش خودرگرسيون برداري هم انباشته (cointegrated var)، روابط بلندمدت ميان متغيرهاي مدل استخراج گرديده است. نتايج نشان مي دهد كه در زيربخش صنعتي »توليد ساير محصولات كاني غيرفلزي « به عنوان زيربخش داراي بالاترين شدت انرژي، اعمال ماليات سبز بر فرآورده هاي نفتي مي تواند اهداف زيست محيطي برقراري اين نوع ماليات را تحقق بخشد اما در خصوص گاز طبيعي، افزايش قيمت آن از طريق اعمال ماليات منجر به دستيابي به نتايج معكوسي مي شود. همچنين، در صورتي كه هدف سياست گذار، جايگزين كردن انرژي برق به عنوان سوخت پاك تر با ساير انرژي ها باشد، اعمال ماليات سبز بر آنها نمي تواند باعث تحقق اين هدف زيست محيطي گردد.
چكيده لاتين :
Environmental challenges caused by industrial activities has lead to increased concerns on adopting necessary approaches to internalize their damages. In this regard, the government can take advantage of various tools, such as taxation, as one of the best ways to overcome market failures caused by external effects of polluter units. Given the low energy efficiency of the industrial sector, which is derived from the incorrect signaling of the energy carriers prices, and the significant contribution of the sector to the total energy consumption of the country, the industrial sector can be one of the main priorities of policymakers for applying environmental taxes. In the present study, after determining the most energy intensive industrial subsector, the possibility of applying green tax on its energy consumption has been surveyed. Based on emission levels and environmental-friendly characteristics, energy carriers, in this regard, are considered in three categories of electricity, natural gas and oil products. By estimating the direct and cross-price elasticities of energy demand equations, the capacity of applying green tax on these energy carriers has been assessed. To determine these coefficients, the time series data during the period of 1995-2013 were used, and a CVAR model was applied, as such the long-run relationships between the variables were extracted. The results show that the application of green tax on oil products for the sub-sector of “production of other non-metallic mineral products”, which is determined as the most energy intensive industrial sub-sector, can fulfill the environmental objectives of this type of tax. The application of this tax on natural gas, however, may lead to reversible results. Similarly, if policymakers aims to replace these two categories of energy with a clean energy as electricity, the application of green taxes on them can not achieve this environmental goal.
