بررسي مباحثات واقفيه با اماميه در روايات؛ مطالعه موردي عبدالكريم بن‌عمرو خثعمي

واقفه يكي از گرايش‌هاي شيعي است كه محدثان شيعي به وجود آورده‌اند. تاكنون درباره واقفه بحث‌هاي فراواني شده است. مباحثات گروه‌هاي ديگر شيعي با اين گروه از محدثان كه با رويكرد واقفيانه روايات را نقل مي‌كردند، درخور بررسي است. از اين‌رو در اين تحقيق بررسي مي‌كنيم كه واقفه چگونه از روايات در مباحثات خود بهره مي‌بردند. تعداد بسياري از روايات واقفه در منابع شيعي نقل شده است كه بخش‌هايي از آن‌ مربوط به مباحثات و منازعات اين گروه از محدثان با اماميه است؛ اما به شكلي در منابع جاي گرفته‌ است كه بيان‌گر مفهوم واقعي خود نيست. برخي راهكارهاي مناسب براي كشف مفهوم حقيقي اين روايات، عبارت است از: بررسي داده‌هاي منابع رجالي و فهرست‌نگاري درباره راويان، شناسايي جريان‌ها و سلسله راويان واقفي كه در اين مباحثات فعاليت داشته‌اند و كشف ارتباط بين گرايش‌هاي اعتقادي اين راويان با محتوا و مضاميني كه درباره امام، امامت، غيبت، قائم و... نقل كرده‌اند. از اين‌رو در اين تحقيق با مطالعه و بررسي انديشه و فعاليت‌هاي يكي از واقفيان به نام عبدالكريم بن‌عمرو خثعمي، روايات مباحثه‌گونه واقفيه را با استفاده از روش‌هاي رجالي، حديثي و تاريخي بررسي كرده‌ايم. اين تحقيق بخشي از جريان‌هاي واقفه و گونه‌اي از روايات آن‌ها را با عنوان روايات مباحثه‌اي شناسايي و معرفي كرده است.