پديد آورندگان :
گروسي، قاسمعلي دانشگاه بين‌المللي امام خميني (ره)- دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه بيوتكنولوژي , ملكي، سارا دانشگاه بين‌المللي امام خميني (ره)- دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه بيوتكنولوژي , نظامي آلانق، اسمعيل دانشگاه زنجان - دانشكده كشاورزي - گروه زراعت و اصلاح نباتات
كليدواژه :
Pistacia vera , پايه رويشي , قزويني ريزازديادي , ال-گلوتامين و تنظيم‌كننده‌هاي رشدي
چكيده فارسي :
پايه رويشي پسته قزويني به عنوان يكي از پايه‌هاي مهم پسته در تحمل به شوري، آهكي و مقاوم به خشكي به‌شمار مي‌آيد. بمنظور تهيه يك دستور العمل مطمئن و تعيين محيط كشت بهينه براي ريزازديادي اين پايه، كارايي محيط‌كشت‌هاي GNH تغييريافته (GNH-A و GNH-B) در مقايسه با محيط‌كشت‌هاي MS، WPM، DKW يا GNH مورد مطالعه قرار گرفت. علاوه بر اين تأثير مقادير مختلف BAP (1/1، 8/1 يا 6/3 mg/l) و ال-گلوتامين (0/0، 400، 800 يا 1600 mg/l) براي بهبود نرخ نوساقه‌زايي با كمترين نارسايي‌هاي فيزيولوژيكي بررسي شد. نتايج حاصله نشان داد كه بيشترين تعداد جوانه و تعداد نوساقه به‌ازاي هر ريزنمونه (جداكشت) با اختلاف معني‌داري در محيط‌كشت GNH-A (به‌ترتيب 16/3 ± 46/34 و 46/0±23/4 ) در مقايسه با ساير محيط‌كشت‌ها بدست آمد. همچنين اضافه نمودن مقادير مختلف BAP به محيط‌كشت، تاثير معني داري روي تمامي صفات رشدي مورد مطالعه داشت؛ بطوريكه بيشترين تعداد نوساقه به‌ازاي هر جداكشت (48/0± 66/6) در محيط-كشت GNH-A حاوي mg/l6/3 BAP به‌دست آمد. افزودنmg/l 800 ال-گلوتامين به محيط‌كشت GNH-A با اختلاف معني‌داري رشد طولي و وزن تر نوساقه‌هاي توليد شده را (به ترتيبcm 06/0±20/1 و g02/0 ± 31/0) در مقايسه با ساير مقادير استفاده شده افزايش داد. علي‌رغم اين، در مرحله ريشه‌زايي، درصد ريشه‌زايي با استفاده از NAA در مقايسه با IBA با اختلاف معني‌داري افزايش يافت. انتظار مي‌رود كه نتايج ارائه شده در اين مطالعه ديدگاه‌هاي جديدي در زمينه توسعه محيط‌كشت‌هاي كارآمد براي گياهان با ارزش اقتصادي، از جمله پسته پيش روي محققين قرار دهد.
چكيده لاتين :
Pistacia vera cv. Ghazvini rootstock is considered as one of the important pistachio rootstocks in tolerance to salinity, calcareous and resistant to drought. In order to providing a reliable protocol for micro-propagation of this rootstock, the efficiency of modified GNH media (GNH-A and GNH-B) compared to MS, WPM, DKW or GNH media was studied. Moreover, the effect of different concentration of BAP (1.1, 1.8 or 3.6 mg/l) and L-glutamine (0.0, 400, 800 or 1600 mg/l) to improve shoot-let production rate with the lowest physiological disorders was survived. Results revealed that the greatest buds and shoots number per explants (34.46 ± 3.16 and 4.23 ± 0.46, respectively) were attained significantly on GNH-A medium compared to the other media studied. Integration of BAP at different concentrations, affected significantly all the studied growth traits, producing the highest shoot number (6.66 ± 0.48) when GNH-A was supplemented with 3.6 mg/l BAP. Furthermore, application of exogenous 800 mg/l L-glutamine in GNH-A medium improved significantly both shoots height and fresh weight (1.20± 0.06cm and 0.31±0.02g, respectively), in comparison with control. In rooting stage, the incorporation of NAA into media significantly increased rooting percentage compared to IBA. Finally, we strongly believe that these results will open new insights for researchers towards efficient culture media improvements for economically important woody plants, Pistacia vera species, in particular
