بررسي تأثير شوك‌هاي پايداري اقتصاد كلان بر شاخص قيمت سهام در ايران با استفاده از رويكرد مدل خودرگرسيون برداري بيزين (BVAR)

The Effect of Macroeconomic Stability Indices Shocks on “TEPIX” by Bayesian VAR Model Approach

پايداري اقتصاد كلان يكي از مهمترين مسائل اقتصادي كشور در سال‌هاي اخير مي‌باشد. چون اقتصاد با ثبات بالا در مواجهه با شوك‌هاي مخرب ايستادگي بيشتري داشته و كمتر متلاطم مي‌شود. در اين مقاله به بررسي تأثير شوك‌هاي شاخص‌هاي پايداري اقتصاد كلان بر شاخص كل قيمت بورس تهران طي دوره 1395-1379 پرداخته شده است. متدلوژي استفاده شده مدل خودرگرسيون برداري بيزين (BVAR) مي‌باشد. تمامي مدل‌هاي بيزين مشتمل بر سه جزء اساسي تابع چگالي پيشين، تابع راست نمايي و تابع چگالي پسين است و بسته به اينكه از چه نوع تابع پيشيني در مدل استفاده شود، نتايج مختلفي به دست مي‌آيد. شاخص‌هاي پايداري اقتصاد كلان شامل: نسبت كسري بودجه به GDP، شاخص فلاكت و نسبت كسري تراز تجاري به GDP مي‌باشد. در نهايت با استفاده از تابع عكس‌العمل آني اثر شوك‌هاي وارده بر شاخص‌هاي پايداري اقتصاد كلان روي شاخص كل قيمت بورس برآورد شده است. نتايج نشان مي‌دهد شوك كسري بودجه دولت اثر مثبتي بر شاخص كل قيمت بورس مي‌گذارد. اين اثر مثبت پس از سه دوره افزايش، روند كاهشي دارد و پس از 8 دوره تأثير خود را از دست مي‌دهد. اثر شوك شاخص فلاكت بر شاخص كل قيمت بورس نيز مثبت است كه پس از افزايش تا دوره دوم روند كاهشي در پيش مي‌گيرد و پس از 8 دوره تأثير آن از بين خواهد رفت. شوك تراز تجاري اثر مثبت اوليه ناچيز بر شاخص كل قيمت بورس دارد كه بعد از افزايش اوليه تا دوره دوم، از دوره سوم كاهشي بوده است.

Sustainability of macroeconomics is one of the most important economic issues of the country in recent years. Stable economies are more resilient and less agitated while facing destructive shocks. In this paper, the impact of macroeconomic sustainability indices on the total price index of Tehran Stock Exchange (TEPIX) during the period of 2000-2016was investigated. The used methodology is Bayesian Vector Auto Regressive (BVAR) model. All Bayesian models consist of three basic components of the prior density function, the function of the righting reflex and the function of the posterior density, and various results can be obtained depending on which type of function is used in the model. The macroeconomic sustainability indicators include: the ratio of budget deficit to GDP, the misery indicator, and the ratio of the trade deficit to GDP. Finally, using the instantaneous response function, the impacts of macroeconomic sustainability indicators on the total stock price index is estimated.The results show that the budget deficit of the government has a positive effect on the total stock price index. This positive effect has been declining after three periods and loses its effect after 8 periods. The impact of misery indicator on the total stock price index is also positive which its effect decreases and vanishes after the second and eighth periods, respectively. The trade balance impact has a negligible initial effect on the total stock price index, which has been declining after the third period despite of the first increase until the second period.