بررسي عوامل اقتصادي مؤثر بر جذب سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي در ايران با تأكيد بر نقش ماليات بر درآمد (رويكرد فازي)

The Economic Factors Affecting FDI Absorption in Iran with Emphasis on the Role of Income Tax (Fuzzy Approach)

سرمايه‌گذاري مستقيم خارجي (FDI) يكي از عوامل مهم و تأثيرگذار در رشد و توسعه اقتصادي هر كشوري محسوب مي‌شود. شرايط اقتصاد ايران نيز به گونه‌اي است كه سرمايه داخلي كافي جهت تحرك و رونق اقتصادي را در اختيار ندارد و جهت جبران اين كاستي، جذب سرمايه‌گذاري خارجي يكي از راه‌هاي مفيد و مؤثر به نظر مي‌رسد. لذا در اين مقاله با استفاده از رگرسيون فازي به بررسي عوامل مؤثر بر جذب FDI در كشور ايران طي دوره 1395-1360 با تأكيد بر نقش ماليات بر درآمد پرداخته شده است. نتايج تحقيق نشان مي‌دهد كه متغير ماليات بر درآمد با يك ضريب فازي منفي و ناچيز، تأثير اندكي در جذب FDI ايران دارد و از اين رو متغير ماليات بر درآمد از عوامل اصلي و تعيين كننده در جذب سرمايه‌گذاري خارجي كشور ايران محسوب نمي‌گردد. همچنين عوامل اقتصادي توليد ناخالص داخلي، باز بودن تجاري، سرمايه انساني و متغير جمعيت اثري مثبت و نرخ تورم و نرخ ارز اثري منفي بر جريان ورودي FDI كشور ايران دارند.

Foreign direct investment (FDI) is one of the major factors affecting the economic growth and development of a country. Iran's economic condition not only steers liquidity towards non-productive activities but also doesn't have sufficient domestic capital for economic growth and propensity. Thus, absorption of the foreign financial funds seems to be a useful and effective way to compensate for this shortcoming. Therefore, in this paper, we discuss on the importance of the variables affecting the FDI absorption in Iran during the period 1981-2016 using fuzzy regression with emphasis on the role of income tax. The results of the research show that income tax has a small effect on Iran's FDI absorption with a negative and negligible fuzzy coefficient. Further, income tax is not considered as the main determinant factor in attracting foreign investment in Iran. Also, economic factors such as GDP, commercial openness, human capital and population have a positive effect and inflation and exchange rates have a negative effect on FDI inflows in Iran.