بررسي روند ادغام و هضم روستاهاي پيراشهري در فرايند توسعه كلانشهر تهران با استفاده از نرم افزار GIS

Investigating the Process of Digestion of Peri-urban Villages in Tehran's Development ; Using GIS

شهرها بر نواحي روستايي پيرامون خود تاثيرات ژرفي مي‌گذارند كه در ابعاد گوناگون محيطي، اجتماعي، اقتصادي و كالبدي نمود مي‌يابد. از جمله پيامدهاي عمده شهرنشيني شتابان گسترش فضايي شهرها و ادغام روستاها و اراضي پيراموني آنهاست. گسترش شتابان شهرها و رشد فيزيكي ناموزون آنها موجب هضم روستاها و اراضي پيراموني آنها، تبديل بي رويه اراضي كشاورزي و تخريب منابع زيست­محيطي شده است. اين وضعيت در كلانشهرها نمود گسترده‌تري داشته است. از اين رو، تحقيق حاضر به بررسي روند هضم روستاهاي پيراشهري در شهر تهران پرداخته است. روش تحقيق توصيفي- تحليلي، و روش جمع­آوري اطلاعات روش اسنادي و ميداني است. هدف اين پژوهش تعيين روند هضم روستاهاي پيرامون شهر تهران با استفاده از فن سنجش از دور و سيستم اطلاعات جغرافيايي است. داده­هاي تحقيق حاضر شامل تصاوير ماهواره­اي لندست در يك دوره سي ساله، در مقاطع زماني 1984، 1994، 2004 و 2014 مي­باشد كه در محيط نرم‌افزار ArcGIS و ENVI مورد تحليل و طبقه ­بندي قرار گرفته ­اند. نتايج تحقيق حاكي از هضم تعداد زيادي از روستاها در بافت فيزيكي تهران مي­باشد، به گونه ­اي كه در طي سالهاي 1984 تا 1994 جمعاً 16 روستا در بافت شهر ادغام شده اند. اما تا سال 2014 اين تعداد به 100 روستا افزايش يافته است. اين روند رشد شهري نشان­ دهنده رشد سريع و روزافزون جمعيت تهران بوده، و شدت ساخ ت­وساز در دوره سي ساله مطالعه را نمايان مي­سازد.

Cities affect the rural areas around them. This can be reflected in various environmental, social, economic and physical aspects. One of the major implications of urbanization is the acceleration of spatial expansion of cities and the integration of villages and their peripheral lands. Urban sprawl and their uneven physical growth have led to the digestion of villages and their peripheral lands, the transformation of land abandonment and the degradation of environmental resources. This situation has worsened in metropolitan areas. Therefore, this research investigates the digestion process of the peri-urban villages in Tehran. The research method is descriptive-analytical, and data collection method is documentary and field method. The purpose of this study was to determine the digestive process of villages around Tehran, using remote sensing and geographic information systems. The research data includes Landsat satellite images of four periods of 1984-1994-2004 and 2014, analyzed and classified by ArcGIS and ENVI software. The results of the research indicate that many of the villages are digested in Tehran's physical texture. In the period from 1984 to 1994, a total of 16 villages were integrated into urban fabric., but by 2014, this number has increased to 100 villages. This urban growth trend reflects the rapid and growing growth of Tehran's population, and reveals the intensity of construction in the past thirty-year period.