اثرات سياست هاي پولي و مالي بر پويايي هاي ادوار تجاري در اقتصاد ايران

هدف اصلي اين مقاله، بررسي اثرات سياست­هاي پولي و مالي بر ادوار تجاري در اقتصاد ايران طي دوره زماني 1395-1384 است. بدين منظور از الگوي ماركوف سوئيچينگ با احتمال انتقال متغير در تشخيص ادوار تجاري و عوامل مؤثر بر احتمالات ماندن در دوران ركود و رونق يا گذار از وضعيتي به وضعيت ديگر استفاده شده است. نتايج حاصل از مدل (MSIH(2)-AR(2 نشان مي­دهد، سياست­هاي پولي و مالي انبساطي (به ترتيب افزايش نقدينگي و مخارج دولت) در دوران رونق، به افزايش طول دوران رونق منجر مي‌شود، اما مقايسه نسبي بين اثرات سياست­هاي پولي و مالي در دوران رونق نشان مي­دهد، اعمال سياست پولي انبساطي در دوران رونق نسبت به سياست مالي مؤثرتر است و مي­تواند طول عمر دوره رونق اقتصادي را افزايش دهد، در حالي كه در دوران ركود اقتصادي، سياست مالي تأثير بيشتري نسبت به سياست پولي در احتمال گذار از وضعيت ركود به وضعيت رونق اقتصادي دارد. همچنين يافته­هاي تحقيق نشان مي­دهد، چرخه­هاي تجاري در اقتصاد ايران تقريباً همسو و هم­جهت با تغييرات درآمدهاي نفتي است، اما اثر تغييرات درآمدهاي نفتي در طول يا بقا چرخه ­هاي تجاري، اثر متفاوتي دارد. بدين صورت كه افزايش درآمدهاي نفتي در وضعيت رونق اقتصادي، احتمال بقا و تداوم وضعيت رونق اقتصادي را كاهش مي­دهد، اما در وضعيت ركودي، احتمال خروج از ركود را افزايش مي­دهد. در واقع، اين نتايج بيان‌كننده عدم مديريت صحيح درآمدهاي نفتي در دوران رونق و مديريت نسبتاً صحيح درآمدهاي نفتي در وضعيت ركود اقتصادي است.