تحليل ﺗﺠﺮﺑﯽ ﺣﺎﮐﻤﯿﺖ راﺑﻄﻪ ﻣﺎﻧﺪل ﺑﯿﻦ ﻧﺮخ ﺑﻬﺮه و ﺗﻮرم در اﯾﺮان: رﻫﯿﺎﻓﺖ ﻓﻀﺎ-ﺣﺎﻟﺖ

ارﺗﺒﺎط ﺑﯿﻦ ﻧﺮخ ﺑﻬﺮه و ﺗﻮرم ﻫﻤﻮاره ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻣﺒﺎﺣﺚ اﻗﺘﺼﺎد ﭘﻮﻟﯽ ﺑﻮده اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﻮع اﯾﻦ راﺑﻄﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ اﺛﺮات ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﺮ ﺳﯿﺎﺳﺖﮔﺬاري اﻗﺘﺼﺎدي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷـﺪ ؛ ﺑﻨـﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻫـﺪف از اﯾـﻦ ﻣﻘﺎﻟـﻪ ، ﺑﺮرﺳـﯽ راﺑﻄﮥ ﺑﯿﻦ ﻧﺮخ ﺳﻮد و ﺗﻮرم در اﯾﺮان ﺑﺎ روﯾﮑﺮد ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﺗﺼﺎدﻓﯽ در ﻃﻮل زﻣﺎن اﺳﺖ. در اﯾﻦ ﭘـﮋوﻫﺶ ﺻـﺤﺖ اﺛﺮ ﻓﯿﺸﺮ و اﺛﺮ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﻧﻈﺮي آن، ﯾﻌﻨﯽ ﻣﺎﻧﺪل ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد. دﻟﯿﻞ اﺳﺘﻔﺎده از روﯾﮑـﺮد ﭘـﺎراﻣﺘﺮ ﺗﺼﺎدﻓﯽ در ﻃﻮل زﻣﺎن آن اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾـﻦ روش اﻧﺘﻘـﺎد ﻟﻮﮐـﺎس را در ﺑـﺮآورد ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫـﺎ در ﻧﻈـﺮ ﻣـﯽ ﮔﯿـﺮد و درﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻮرش ﺑﺮآوردﻫﺎ را ﮐﺎﻫﺶ دﻫﺪ؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ، ﺑﺎ ﻃﺮاﺣﯽ ﯾﮏ اﻟﮕﻮي ﻓﻀﺎ-ﺣﺎﻟـﺖ ﺑـﺮاي ﻣﻌﺎدﻟـﮥ ﻧﺮخ ﺳﻮد و ﺗﻮرم، اﯾﻦ راﺑﻄﻪ در ﺑﺎزة زﻣﺎﻧﯽ 1394-1352 ﺑﺎ روش ﮐﺎﻟﻤﻦ ﻓﯿﻠﺘﺮ ﺑـﺮآورد ﺷـﺪه اﺳـﺖ. ﺑـﻪ ﻣﻨﻈـﻮر اﻃﻤﯿﻨﺎن از اﺳﺘﺤﮑﺎم ﻧﺘﺎﯾﺞ، از دو ﻣﺘﻐﯿﺮ واﺑﺴﺘﻪ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ: ﯾﮑﯽ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﻧﺮخ ﺳﻮد اﺳﻤﯽ ﯾﮏ ﺳﺎﻟﻪ ﺗﺎ ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻟﻪ و دﯾﮕﺮي ﻧﺮخ ﺑﺎزدﻫﯽ ﻣﺴﮑﻦ )ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﺘﻐﯿﺮ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﻧﺮخ ﺑﻬﺮه ﺑﺎزار( اﺳﺖ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑـﺮآورد ﻫﺮ دو ﻣﺪل ﺗﺄﯾﯿﺪ ﮐﻨﻨﺪة اﺛﺮ ﻣﺎﻧﺪل در اﻗﺘﺼﺎد اﯾﺮان اﺳﺖ؛ ازاﯾـﻦ رو، ﻓـﺮض ﺧﻨﺜـﺎﯾﯽ ﭘـﻮل در اﻗﺘﺼـﺎد اﯾـﺮان را ﻧﻤﯽﺗﻮان رد ﮐﺮد.