عنوان مقاله :
نقش اثر اصطكاك بستر بر تغييرپذيري جبهه شوري در خليج فارس
پديد آورندگان :
رهنمانيا، عبدالصمد دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات تهران - دانشكده منابع طبيعي و محيط زيست , علي اكبري بيدختي، عباسعلي دانشگاه تهران - موسسه ژئوفيزيك , عظام، مجتبي دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات تهران - دانشكده منابع طبيعي و محيط زيست , لاري، كامران دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران شمال - دانشكده علوم و فنون دربايي - گروه فيزيك دريا , قادر، سرمد دانشگاه تهران - موسسه ژئوفيزيك
كليدواژه :
جبهه شوري , ناپايداري باروكلينيكي , اصطكاك بستر , خليج فارس
چكيده فارسي :
در اين تحقيق با استفاده از مدل هيبريدي هايكام، به بررسي نقش اصطكاك بستر در جبهه شوري پرداخته شده است. هايكام يك مدل عددي اقيانوسي است كه از سيستم مختصات عمودي هيبريدي (شامل دستگاههاي مختصات عمودي ژئوپتانسيل، سيگما و ايزوپيكنال) بهره ميگيرد. در اين تحقيق از وضوح 05/0 درجه افقي و 29 لايه هيبريدي براي انجام شبيهسازي بكار گرفتهشده است ومحدوده شبيهسازي شامل كل خليجفارس وبخش زيادي درياي عمان (تا 9/59 درجه شرقي) هست؛ مدل با استفاده از شرايط اوليه از دادههاي با وضوح 25/0 درجه، شرط مرزي اسفنجي در شرق درياي عمان با زمان تنظيم 78 روز و منطقه بافر به عرض 50 كيلومتر و دادههاي واداشت جوي سي اف اس وي دو (نسخه دوم سي اف اس آر) با وضوح 2/0 درجه مكاني وگام زماني يكساعته ميباشد. گام زماني باروتروپيكي (مد سريع) و بارو كلينيكي به ترتيب 15 و 120 ثانيه بوده و مدل به مدت 5 سال از ابتداي سال 2011 تا انتهاي سال 2015 اجرا گرديد، سپس نتايج سال 2015 براي بحث و بررسي انتخاب شد. جبهه شوري، محل ناپايداري بارو كلينيكي است و در ماههاي تابستان (با چينهبندي قوي چگالي) بهصورت پيچكهاي سيكلوني (مركز شوري بيشتر) و آنتيسيكلوني(مركزشوري كمتر) ظاهر ميشود كه در ماه آگوست بيشترين فعاليت پيچكي وجود دارد. در اين ناپايداري علاوه بر تغيير فصل و چينهبندي چگالي، نقش اصطكاك بستر نيز مهم هست. يكبار اصطكاك بستر را نصف و بار ديگر دو برابر ميكنيم، نتايج بهوضوح نشان ميدهد كه پيشروي جبهه شوري به داخل خليجفارس با ضريب درگ بستر رابطه عكس دارد. همچنين در اصطكاك بستر كمتر، پيچك آنتي سيكلوني مشاهده نميشود ولي در حالت اصطكاك بيشتر از هر دو نوع طيف پيچكي سيكلوني و آنتي سيكلوني مشاهد است. تحليل توان طيفي و سريهاي زماني نشان ميدهد كه تغيير ضريب درگ بستر سبب غير واقعي شدن نتايج مدل ميشود. همچنين از تحليل طيفي نتيجه ميشود كه در ضرايب اصطكاكي متفاوت، تلاطم تقريباً دوبعدي است.