ارزيابي و اولويت بندي معيارها و شاخص هاي معيشت پايدار روستايي ايران با استفاده از روش دلفي

Evaluation and prioritize of rural sustainable livelihoods indicators and criteria in iran by the Delphi method

در دستيابي به معيشت پايدار روستايي شناخت دقيق و كامل عوامل مؤثر بر فرآيند شكل­ گيري و توسعه مناطق روستايي ضرورت دارد. در اين راستا شناسايي و ارزيابي معيارها و شاخص­هاي پايداري معيشت روستايي مي­تواند راهگشا باشد. در اين مطالعه سعي بر آن شد از طريق بررسي منابع كتابخانه­ اي و سوابق مطالعاتي موجود معيارها و شاخص­هاي معيشت پايدار روستايي ايران شناسايي و مورد ارزيابي قرار گيرند تا با اولويت بندي آن بتوان به بررسي و ارزيابي معيشت در مناطق روستايي پرداخت. براي اين منظور عوامل مؤثر بر معيشت پايدار روستايي در قالب گروه معيار، معيار و شاخص­هاي هر معيار و به صورت پرسشنامه تدوين گرديد. سپس پرسشنامه تدوين شده براي متخصصين ارسال گرديد و 11 متخصص كه داراي تجربه علمي و عملي در حوزه توسعه پايدار روستايي بودند به ارزيابي معيارها و شاخص­ها در فرآيند دلفي پرداختند. در مرحله بعد با استفاده از ضريب اهميت نرمال شده، غربال معيارها و شاخص­هاي مورد نظر انجام پذيرفت. براساس نتايج به ­دست آمده، گروه معيار اقتصادي با دارا بودن بالاترين ضريب اهميت (0/338) مهم­ترين گروه معيار شناسايي شده است. دو معيار درآمد و هزينه و منابع آبي با ضرايب اهميت نرمال شده 0/072 و 0/070 نسبت به ساير معيارها داراي اولويت و پس از آن معيار اشتغال و بهداشت و سلامت جامعه در رتبه ­هاي بعدي قرار دارند. در بين شاخص­هاي معيشت پايدار، شاخص درآمد خانوار با ضريب اهميت نرمال شده 0084/. در رتبه اول قرار دارد و دو شاخص دارايي­ها و هزينه خانوار با ضريب اهميت يكسان (0/0081) در رتبه دوم قرار گرفته ­اند.

In achieving sustainable livelihoods in rural areas, the need for accurate and complete identification of factors affecting the process of formation and development of rural areas is necessary. In this regard, identification and evaluation of criteria and indicators of sustainable rural livelihoods can be promising. In this study, it has been tried to identify and evaluate the criteria and indicators of rural sustainable livelihood in the country through a comprehensive review of the library resources and existing records. For this purpose, factors influencing rural sustainable livelihood were formulated in the form of a group of criteria, and indicators for each criterion. In the next step by using the Delphi method and using normalized importance coefficient, the indices were screened. Based on the results, the economic criterion group with the highest Normalized Importance coefficient (0.338) was identified as the most important criterion group. Two income and cost and water resources criteria with normalized importance coefficient 0.720 and 0.070 are more important than the other criteria, and then the employment and health of the society criteria are at the next levels. Among the indicators of sustainable livelihoods, household income index is ranked first with the normalized importance coefficient 0.0084. an‎d two indicators of assets and household expenses are ranked second with the same importance coefficient (0.0081).