استفاده از تشابه كسينوسي و شاخص جاكارد درتحليل فضايي اثرحملونقل بر توسعه روستايي مورد: نواحي روستايي استان تهران

شبكه حملونقل يكي از زيرساختها و خدمات اساسي در هر ناحيه جغرافيايي است كه نقش مستقيم در رشد و توسعه ناحيه دارد. در اين پژوهش، اثرات فضايي حملونقل بر توسعه روستايي استان تهران بر مبناي آمار فضايي تحليل شده است. با توجه به ماهيت مكاني دادهها و وابستگي فضايي اين دادهها براي تجزيه‌وتحليل اطلاعات از انواع توانمندي هاي سيستم اطلاعات جغرافيايي و تحليل‌هاي آمار فضايي بر مبناي تحليل تشابه كسينوسي و شاخص جاكارد استفاده شده است. واحد تحليل، 71 دهستان استان تهران بوده كه آمار و دادههاي رسمي مربوط به وضعيت اجتماعي، اقتصادي و خدماتي – زيرساختي آنها با هم تحليل و مقايسه گرديد. علاوه بر اين، در هر دهستان يك روستا بطور تصادفي به عنوان نمونه انتخاب شد تا اطلاعات بهروز و كاملتري از وضعيت جريانات فضايي موجود در روستا و دهستان به دست آيد. با احتساب حداقل 10 خانوار نمونه براي هر روستا، حجم نمونه براي تكميل پرسشنامه 708 خانوار تعيين گرديد. 45 شاخص مدنظر قرار گرفت و با روشهاي ميداني و پيمايشي اطلاعات مورد نياز جمعآوري گرديد. براساس تحليل تشابه كسينوسي و شاخص جاكارد بيشترين ميزان تأثير حمل و نقل بر روي مؤلفه هاي اقتصادي با 67% مربوط به صنايع، و كمترين ميزان تأثير مربوط به بخش گردشگري با 19% است، همچنين تأثير پذيري شاخص ها از حمل‌ونقل در دهستان هاي مختلف نيز متفاوت است. اين موضوع از طريق تحليل فضايي قابل شناسايي است، در صورتي كه با استفاده از تحليل هاي آماري كلاسيك نتيجه اي كلي براي كل منطقه حاصل مي‌شود.