عوامل موثر بر مديريت ريسك فعاليت هاي زراعي در روستاهاي شهرستان راز و جرگلان

ارتباط و وابستگي تنگاتنگ فعاليت­هاي زراعي با محيط طبيعي، همواره عامل اصلي توليد در نواحي روستايي بوده و با وقوع مخاطرات طبيعي، توليد زراعي روستاييان در معرض تهديد قرار مي­گيرد. از اينرو زارعان، اقداماتي را در راستاي كاهش آثار زيان­بار مخاطرات طبيعي انجام مي دهند و يا با آن مقابله مي­كنند. با توجه به اهميت مديريت ريسك فعاليت­هاي زراعي، پژوهش حاضر سعي دارد در زمينه شناسايي موانع و عوامل موثر بر مديريت ريسك و كاهش مخاطرات فعاليت­هاي زراعي و بهبود فعاليت­ها و ارتقاء كيفي زيستي روستاييان گام بردارد. در تحقيق حاضر به منظور دست­يابي به اين هدف از روش توصيفي-تحليلي و ميداني استفاده گرديد و اطلاعات مورد نياز به دو صورت اسنادي و ميداني گردآوري شده است. جامعه آماري تحقيق برابر با 2828 خانوار روستايي شهرستان راز و جرگلان مي باشند كه با استفاده از فرمول كوكران، 300 خانوار از ميان آنان به عنوان جامعه نمونه انتخاب شدند و سپس داده­ هاي مستخرج از پرسشنامه در محيط نرم افزار SPSS مورد تجزيه و تحليل و سنجش قرار گرفته­اند. نتايج حاصل از آزمون فرضيه­ها كه از طريق تحليل همبستگي اسپيرمن، كاي اسكوئر و پيرسون و آزمون­هاي مقايسه ميانگين فريدمن، مان وايتني و مك­نمار استفاده گرديد، نشان مي­دهد كه موانعي از قبيل ميزان شيب اراضي، كيفيت اراضي، ميزان فرسايش اراضي، عدم ثبات در قيمت محصولات و مشكلات دسترسي به ماشين­آلات با مديريت ريسك فعاليت­ هاي زراعي رابطه معناداري را نشان مي­دهند. همچنين با بررسي عوامل تاثيرگذار بر ريسك فعاليت­هاي زراعي مشخص گرديد كه تاثير ميزان سن و تجربه، درآمد، تحصيلات، وسعت اراضي، ميزان شركت در كلاس­هاي ترويجي و آموزشي با مولفه­ هاي مديريت ريسك فعاليت­هاي زراعي تا سطح اطمينان بالا و قابل قبولي رابطه معني­داري دارند. همچنين نتايج حاصل از آزمون­هاي مقايسه ميانگين، تفاوت معنادار بين روستاهاي كوهستاني و دشتي را نشان مي دهند. به نحوي كه روستاهاي كوهستاني در مقايسه با روستاهاي دشتي داراي مديريت ريسك زراعي قابل قبولي نيستند. بنابراين روستاهاي كوهستاني نسبت به روستاهاي دشتي در زمينه فعاليت­ هاي زراعي آسيب ­پذيرترند.