شناسايي ابعاد و مؤلفه‌هاي تربيت اخلاقي با رويكرد اجتماعي در دوره ابتدايي و ارائه مدل مفهومي

پژوهش حاضر با هدف شناسايي ابعاد و مؤلفه‌هاي تربيت اخلاقي، با رويكرد اجتماعي در دوره ابتدايي و ارائه مدل مفهومي انجام شده است. روش پژوهش از نوع آميخته كمّي و كيفي است. در بخش كيفي جامعه پژوهش سايت‌ها و پايگاه‌هاي اطلاعاتي مرتبط با تربيت اخلاقي بود كه به طور هدفمند انتخاب و فيش‌برداري صورت گرفت و داده‌ها همزمان به‌طور مستمر در فرايند جمع‌آوري از طريق دسته‌بندي‌هاي منظم مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. در بخش كمي جامعه آماري معلمان ناحيه دو شهركرمان بودند كه همگي با استفاده از روش تمام شماري انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوري اطلاعات در اين بخش پرسش‌نامه بود كه براساس يافته‌هاي بخش اول با 71 گويه طراحي گرديد و در اختيار جامعه آماري(408 نفر از معلمان دوره دوم ابتدايي شهر كرمان) قرار داده شد. روايي اين پرسش‌نامه با استفاده از نظر متخصصان و صاحب‌نظران مورد تأييد قرار گرفت. همچنين پايايي آن به روش آلفاي كرونباخ تعيين شد كه براي كل پرسش‌نامه 0/95 و براي ابعاد «باور» و «رفتار» به‌ترتيب 0/89 و 0/93 به‌دست آمد. يافته‌هاي مرحله «تحليل عاملي اكتشافي و تأييدي» نشان داد كه مقوله محوري پژوهش حاضر مشتمل بر 11 مؤلفه در 2 بُعد(باور و رفتار) است: مؤلفه‌هاي بُعد «باور» عبارت‌اند از: «احترام به ارزش‌ها و هنجارهاي اجتماعي»، «سعه صدر»، «پرورش روحيه دگرخواهي»، «گفتگو». همچنين مؤلفه‌هاي بُعد «رفتار» عبارت‌اند از: «تعلق به هويت جمعي و حفظ آن»، «پرورش روحيه آزادي»، «همزيستي مسالمت‌آميز»، «وفاي به عهد و پيمان»، «پاي‌بندي به دستورات اخلاقي»، «احترام به محيط زيست» و «مسئوليت اجتماعي». براساس اين ابعاد و مؤلفه‌ها مدل نهايي طراحي گرديد. متغير پنهان «باور» از بين همه سازه‌هاي متصل به خود، «احترام به ارزش‌ها» و «هنجارهاي اجتماعي» را بيشتر و «گفتگو» را كمتر از همه تبيين كرده است. متغير پنهان «رفتار» از بين همه سازه‌هاي متصل به خود، «تعلق به هويت جمعي و حفظ آن» را بيشتر و «مسئوليت اجتماعي» را كمتر از همه تبيين كرده است.