پديد آورندگان :
ميخك بيرانوند، زينب دانشگاه شهيد چمران اهواز - دانشكده مهندسي علوم آب , سلطاني محمدي، امير دانشگاه شهيد چمران اهواز - دانشكده مهندسي علوم آب - گروه آبياري و زهكشي , صارمي، مريم دانشگاه رازي كرمانشاه - پرديس كشاورزي و منابع طبيعي
كليدواژه :
تابش , تبخير و تعرق مرجع , خرم آباد , گياه مرجع
چكيده فارسي :
تابش خورشيدي عاملي بسيار مهم در معادله‌هاي برآورد تبخير و تعرق گياه مي‌باشد و تخمين مناسب آن در توسعه مدل‌هاي شبيه سازي رشد گياهان اهميت زيادي دارد. در اين پژوهش 10 مدل برآورد تابش خورشيدي و تأثير آن‌ها روي هفت مدل برآورد تبخير و تعرق گياه مرجع در شهرستان خرم‌آباد ارزيابي شد. تابش خورشيدي مورد نياز از معادله‌هاي پنمن‌مونتيث ، هارگريوز‌ساماني ، ايرماك ، آلن ، آناندل ، خودكاليبره ، باهل ، گلور و مك‌كلوچ ، بريستو و‌كمبل و آنگستروم‌پروسكات محاسبه و در معادله‌هاي تبخير و تعرق فائو پنمن‌مونتيث ، پريستلي‌تيلور ، ايرماك، تورك ، دورنبوس پرويت ، مك‌گينز بوردن و آبتيو به كار گرفته شد. تبخير و تعرق محاسبه شده با مقادير اندازه‌گيري شده با چهار لايسي‌متر در دوره رشد (مارس، آوريل، مه و ژوئن) مقايسه و براي ارزيابي نتايج به دست آمده، از معيارهاي آماري MBE،RMSE ، t و R2/t استفاده گرديد. نتايج نشان داد تبخير و تعرق مرجع محاسبه شده با تمام مدل‌هاي تابش خورشيدي توسط معادله‌هاي ايرماك و مك‌گينز بوردن كمتر از مقادير اندازه‌گيري شده بود و مدل تابش پنمن‌مونتيث به كارگرفته شده در معادله‌هاي فائو پنمن‌مونتيث، پريستلي‌تيلور و دورنبوس‌پرويت موجب شد كه مقادير تبخير و تعرق محاسبه شده، جواب نزديك‌تري نسبت به لايسي‌متر نشان دهد. همچنين مدل تابشي خودكاليبره در معادله تبخير و تعرق تورك با R2/t برابر با 38/0 داراي بهترين نتيجه و مدل تابش پنمن‌مونتيث در معادله دورنبوس و پرويت با R2/t برابر با 27/ 0 در مرتبه دوم نسبت به ديگر مدل‌ها قرار گرفت.
چكيده لاتين :
Solar radiation is a very important factor in the estimation equations for evapotranspiration and its proper estimation in the development of simulation models of plant growth is very important. In this study 10 solar radiation estimation models and their impact on the seven models of estimation of reference evapotranspiration were evaluated in the city of Khorramabad. The required solar radiation is calculated from the equations of Penman-Monteith, Hargreaves Samani, Irmak, Allen, Annandale, Self-Calibrating, Bahel, Glover and Mc Culloch, Bristow and Campbell , Angstrom-Prescott and used in reference evapotranspiration equations, FAO Penman-Monteith, Priestley–Taylor, Irmak, Turc, Doorenbos and Pruitt, McGuinness - Bordne and Abtew. The calculated evapotranspiration was compared with the measured values from four lysimeter in the growth period (March, April, May and June), and for the evaluation of the results were used the statistical criteria MBE, RMSE, R2, t and R2/ t. The results showed that the reference evapotranspiration calculated with all models of solar radiation and use of Irmac and McGuinness - Bordne equations were lower than the measured values and the Penman Montieth radiation model used in the FAO Penman Montieth, Priestley–Taylor and Doorenbos - Pruitt equations showed that the calculated evapotranspiration values would be closer to the lysimetric. Also, the self-calibrating radiation model in the Turc evapotranspiration equation with R2 /t = 0.38 had the best results and the Penman Montieth radiation model in the Doorenbos and Pruitt equation with R2 /t = 0.27 was in the second order compared to other models.
