ارزيابي تجزيه‌ي پارچه‌ي ريون تحت شرايط كمپوست‌سازي

Evaluation of the disintegration of rayon fabric under composting conditions

حجم پسماندهاي پارچه‌اي توليد شده در سراسر جهان دائما درحال‌افزايش است. بخش قابل توجهي از اين پسماندها داراي قابليت بازيافت‌شدن يا تبديل‌شدن‌ به كمپوست مي‌باشند اما در كشور ما، براي مديريت پسماند‌هاي پارچه‌اي، راهي جز سوزاندن و دفن وجود ندارد. در بين انواع پارچه‌ها، برخي داراي قابليت زيست‌تخريب‌پذيري بيشتري مي‌باشند و مي‌‌توانند تحت شرايط مناسب، با سرعت قابل‌قبول تجزيه شوند. در اين پژوهش قابليت تجزيه‌ي پارچه‌هاي ريون، تحت شرايط كمپوست‌سازي مورد بررسي قرار گرفت. در طول فرآيند كمپوست‌سازي، دما، رطوبت و هوادهي تحت كنترل بوده و در زمان‌هاي مشخص، از پارچه‌ها نمونه برداري شد و تغييرات برخي پارامتر‌هاي عملياتي نظير دما، رطوبت و pH مورد بررسي قرار گرفت. تغييرات ساختار و مورفولوژي پارچه‌ها قبل و بعد از تجزيه، به‌وسيله‌ي طيف FTIR و تصاوير ميكروسكوپ الكتروني روبشي (SEM) بررسي شد و در پايان فرآيند، با اندازه‌گيري كاهش وزن ناشي از تبديل مواد آلي توسط ميكرو ارگانيسم‌ها، ميزان تجزيه‌ي اين پارچه‌ها ارزيابي شد. در آخر درجه‌ي بالغ‌شدن كمپوست حاصل نيز به‌وسيله‌ي آزمون جوانه‌زني مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج اين بررسي‌ها، تغييرات در پيوندهاي هيدروژني موجود در زنجيره‌هاي سلولزي پارچه‌ي ريون را نشان داد. با توجه به درصد كاهش وزن نمونه‌ها در انتهاي آزمون، پارچه‌ي ريون داراي قابليت تجزيه تحت شرايط كمپوست‌سازي مي‌باشد و نتايج آزمون جوانه‌زني نشان داد كه كمپوست حاصل، از نظر بالغ شدن در سطح قابل قبولي قرار دارد.

The volume of fabric wastes throughout the world is constantly increasing. A significant proportion of these wastes are recoverable or compostable, but in our country there is no other way of burning and landfilling for the management of these wastes. Among the various types of fabrics, some have greater biodegradability and can be decomposed at the acceptable rates under controlled conditions. In this study, the disintegration of rayon fabric was investigated under composting conditions. During the composting process, temperature, moisture and aeration were controlled and by sampling at the certain times, changes in some operating parameters such as temperature, moisture and pH were investigated. Structural and morphological changes of the linen fabric before and after disintegration were investigated by FTIR spectra and scanning electron microscopy (SEM). At the end of the process, by measuring the weight loss due to organic matter conversion, the disintegration of this fabric was evaluated and the maturation of resulting compost was investigated by a germination test. The results revealed the breakdown of hydrogen bonds in the fabric. The samples weight loss at the end of the test showed that the rayon fabric is biodegradable under composting conditions, and due to the germination test, the resulting compost maturity is at the acceptable level.