پديد آورندگان :
مقدمي مريم دانشگاه تربيت مدرس , غلامحسين زاده غلامحسين دانشگاه تربيت مدرس , دري نجمه دانشگاه تربيت مدرس , ذوالفقاري حسن دانشگاه تربيت مدرس
كليدواژه :
پژوهشهاي ادبي , زن‌محور , رويكردها , نقد و بررسي , ادبيات فارسي و زنان
چكيده فارسي :
مقالۀ حاضر پژوهشهاي ادبي زن محور (مقاله هاي علمي پژوهشي، كتابها، پايان نامه ها و رساله ها) را در حوزۀ ادبيات داستاني معاصر، از سال 1300 تا 1394 با رويكردي جامعه شناختي مورد بررسي قرار مي دهد؛ ضمن اينكه تلاش شده است تا با ارائه و بررسي جدولها و نمودارهايي، سال شمار تحقيقات، سير صعودي آنها، نويسندگان و آثار داستاني پُراستقبال، جنسيّت پژوهشگران و رويكردهاي تحقيقات نيز مورد نقد و تحليل قرار گيرند. نتايج نشان مي دهد كه عوامل اجتماعي باعث شدند تا ميزان گرايش پژوهشگران به نقد و بررسي آثار داستاني زن محور از اواخر دهۀ هشتاد روندي رو به افزايش داشته باشد. سيمين دانشور، زويا پيرزاد و رمانهاي سووشون و چراغها را من خاموش مي كنم بيشترين ميزان پژوهشها را به خود اختصاص داده اند. تعداد پژوهشگران زن در مقايسه با پژوهشگران مرد بيشتر بوده است. نقدهاي جامعه شناسانه، فمينيستي و روان شناختي، رويكردهاي اصلي و توجه به مسائلي نظير مردسالاري، بي هويتي زن، تبعيضهاي جنسيّتي، خشونت عليه زنان و غيره از رويكردهاي فرعي پژوهشها هستند. با توجه به رويكردها مي توان گفت كه چهرۀ ارائه شده از زن در پژوهشهاي ادبي معاصر هرچند دقيق تر شده ولي همچنان ناخوشايند است و موضوعات ارزشي مغفول مانده اند.
چكيده لاتين :
The present paper studies through a sociological approach the women-oriented literary studies (research papers, books, theses, and dissertations) in the field of contemporary fiction from 1300 to 1394. An attempt has also been made to conduct a critical analysis, by examining and providing tables and charts, of research annals, their increasing trend, popular works and writers, researchers' genders, and research approaches. The findings demonstrate that social factors increased the researchers' tendency toward studying the woman-based fiction from late 1380s. Simin Daneshvar, Zoya Pirzad, and the novels Savushun and I Will Turn Off the Lights have attracted the most researchers' attention, and the number of male researches is higher than that of the female researchers. Sociological, feminist, and psychological criticisms are the primary approaches, and dealing with such issues as patriarchy, feminine identity loss, gender discrimination, violence against women the secondary approaches of the studies. The approaches used indicate that the portrayal of woman in contemporary literary studies, although having become more accurate, is still unpleasant and the values have been ignored.
