رابطۀ منبع كنترل با تجربۀ غرقگي و توانمندسازي روان‌‌شناختي معلمان

the relationship betweenteachers locus of control with experience flow and psychological empowerment

متغيّرهاي روان‌‌شناختي مانند منبع كنترل، تجربۀ غرقگي و توانمندسازي روان‌‌شناختي از عواملي هستند كه در كيفيت‌‌بخشي كار معلمان نقش مؤثري ايفا مي‌‌كنند. پژوهش حاضر، با هدف تعيين رابطۀ بين منبع كنترل با تجربۀ غرقگي و توانمندسازي روان‌‌شناختي معلمان انجام شده است. روش تحقيق در اين پژوهش توصيفي و از نوع همبستگي بود. جامعۀ آماري شاملِ همۀ معلمان دورۀ دوم مقطع ابتدايي ناحيۀ 2 شهر زاهدان (511 نفر) بود كه با استفاده از روش تصادفي طبقه‌‌اي، 237 معلم به‌‌عنوان نمونۀ آماري انتخاب شدند. ابزار گردآوري داده‌‌ها سه پرسشنامۀ كنترل دروني و بيروني راتر (1966)، پرسشنامۀ تجربۀ غرقگي جكسون و اكلند (2002) و توانمندسازي روان‌‌شناختي اسپريتزر (1995) بوده است. نتايج تجزيه‌‌وتحليل داده‌‌ها نشان داد، بين منبع كنترل با مؤلفه‌‌هاي مشوّق دروني، احساس تحول زمان، بازخورد بدون ابهام، اهداف روشن، تمركز بر وظيفه، ادغام عملكرد آگاهي و چالش–مهارت از تجربۀ غرقگي رابطۀ منفي و معناداري وجود دارد؛ درصورتي‌‌كه اين رابطه براي مؤلفه‌‌هاي احساس كنترل و از دست دادن خودآگاهي، مثبت و معني‌‌دار بود. همچنين، نتايج حاكي از آن است كه بين منبع كنترل با توانمندسازي روان‌‌شناختي معلمان در مؤلفۀ شايستگي، معنادار است و با ساير مؤلفه‌‌ها (مؤثر بودن، معناداري و استقلال)، رابطۀ معناداري يافت نشد. مي‌‌توان نتيجه گرفت كه هرچه منبع كنترل معلمان دروني‌‌تر باشد، هم در حين فعاليت‌‌هاي كلاسي خود تجربۀ غرقگي بيشتري را ادراك مي‌‌كنند و هم ازلحاظ روان‌‌شناختي توانمندتر هستند.

Psychological variables such as locus of control, flow experience and psychological empowerment are factors that play an important role in the quality of teachers' work.This study aimed to investigate the relationship between locus of control with flow experience and psychological empowerment of teachers. The method of research was correlation. Statistical population contains all 511 teachers in the second period elementary school in two levels of Zahedan. 223 teachers answered the questionnaires as a Sample size that was selected by using Stratified-random Sampling method.Data collection tools wereRutter's internal and external control questionnaire (1966), Jackson's and Auckland's flow experience questionnaire (2002) and Spreader's psychological empowerment questionnaire (1995).The results of data analysis showed that the locus of control has a (negative) and significant relationship with all components of flow experience. and as the teacher'slocus of control is more internal, they perceive the flow experience during their class activities. Also, the results indicate that there is a negative and significant relationship between the locus of control and the psychological empowerment of teachers. The correlation coefficient of the locus of control with a competency component of -0.15 was significant at the level of 0.95 (P <0.05). On the other hand, there was no significant relationship between the teacher's locus of control and other components of psychological empowerment.It can be concluded that teachers with internal control in their work environment, experienced the flow and psychologically more powerful.