ارزش‌گذاري قراردادهاي سوآپ نفت‌خام ايران با كشورهاي حاشيه درياي خزر با رويكرد مشتقات مالي

Valuation of Iran’s Crude Oil Swap Contracts with Caspian Countries via the Approach of Financial Derivatives

هدف اصلي اين مطالعه ارزش‌گذاري سوآپ نفت خام ايران با كشورهاي حاشيه درياي خزر است. در قراردادهاي سوآپ نفت‌خام، ايران مي‌تواند دو نقش «معاوضه‌گر» و يا «خريدار و فروشنده» را ايفا كند. هم‌چنين، دريافت نفت‌خام از شمال كشور و تحويل معادل ارزشي آن از جنوب كشور مي‌تواند همزمان اتفاق بيفتد و يا با فاصله زماني رخ دهد. به‌همين منظور، با دو فرض همزماني و فاصله زماني يك ماهه و سه ماهه بين دريافت نفت‌خام از كشورهاي خزر و تحويل معادل آن از جنوب كشور، به ارزش‌گذاري سوآپ نفت‌خام ايران در نقش «معاوضه‌گر» و «خريدار و فروشنده» با استفاده از مشتقات مالي پرداخته مي‌شود. ايران سابقه قرارداد سوآپ نفت‌خام پنج ساله با شركت كاسپين اويل دارد، لذا در اين تحقيق، طول دوره قراردادهاي سوآپ نفت‌خام پنج سال در نظر گرفته مي‌شود و ارزش هر قرارداد سوآپ از مجموع ارزش پنج قرارداد آتي به‌دست آورده مي شود. براي بررسي تاثير طول دوره قراردادها بر سودآوري سوآپ، طول دوره هر قرارداد به هفت سال افزايش داده مي‌شود. نتايج اين مطالعه نشان مي‌دهد كه، سودآوري سوآپ نفت‌خام براي ايران در نقش «خريدار و فروشنده» بيشتر از نقش «معاوضه‌گر» است. دريافت و تحويل نفت‌خام با فاصله زماني رخ مي‌دهد و هرچه طول دوره قراردادهاي نفتي بيشتر باشد، سودآوري سوآپ بيشتر است.

The purpose of this study is to evaluate crude oil swap of Iran with Caspian countries. In crude oil swap contracts, Iran can take two roles: "the Swapper" or "the Buyer and Seller". Also, receiving crude oil from the Caspian countries and delivering equivalent of value of that from the south of Iran can take place simultaneously and non-simultaneously. The datasets contain oil future contract price for period of 1999-2012. Life of swap is assumed to be 5 years. But, it is also increased to 7 years. The results show that It would be more beneficial for Iran to play the role of "the Buyer and Seller" than the role of "the Swapper" in swap contract. Finally, the longer the life of the swap, the higher profitability level will be.