ارزيابي تطبيقي روش‌هاي برآورد مقدار بارندگي در حوضه درياچه اروميه

Comparative Evaluation of Rainfall Estimation methods in Lake Urmia Basin

بارندگي يكي از مهم­ترين عناصر تعيين­ كننده اقليمي مي­باشد و اندازه­ گيري و برآورد دقيق مقدار آن اهميت زيادي دارد. هدف اين تحقيق، ارزيابي كارايي الگوريتم 3B42 ماهواره TRMM و ارائه مدل نمايي و مدل مفهومي ابر براي برآورد مقدار بارندگي شش ساعته در حوضه آبريز درياچه اروميه و اعتبارسنجي اين داده ها با استفاده از داده ­هاي ايستگاه­ هاي زميني و همچنين مقايسه اين روش ­ها در حوضه جهت انتخاب مناسب­ترين مدل مي ­باشد. در اين تحقيق از داده ­هاي ساعتي بارش، دما، فشار هوا و دماي نقطه شبنم 16 ايستگاه سينوپتيك واقع در حوضه درياچه اروميه با طول دوره آماري 2007 تا 2011، داده­هاي نرخ بارندگي سه ساعته 3B42-V6 ماهواره TRMM با تفكيك مكاني 0/25 درجه و تصاوير باند مادون قرمز حرارتي ماهواره متئوست 7 در فواصل زماني شش ساعته استفاده شده است. نتايج تحقيق بيانگر مطابقت قابل قبول داده ­هاي بارش برآورد شده با مقادير ثبت شده ايستگاه­ هاي زميني مي ­باشد. نتايج مقايسه اين روش ­ها جهت انتخاب مدل بهينه، نشان مي­ دهد كه مدل نمايي، بالاترين ميزان ضريب تعيين (برابر 0/61) را دارد و علاوه بر همبستگي بالا، به دليل داشتن مقادير كم شاخص ­هاي RMSE و MAE، داراي كارايي قابل قبولي در برآورد بارندگي اين حوضه مي ­باشد. بنابراين اين مدل را مي ­توان به عنوان مناسب­ ترين مدل برآورد بارندگي در حوضه درياچه اروميه معرفي نمود.

Rainfall is one of the most important elements to determine the climate. Therefore, it is important to estimate its value accurately. The main purpose of this study is the evaluation of the TRMM (Tropical Rain Measurement Mission) 3B42 rainfall estimates, an exponential model and conceptual cloud model in Lake Urmia Basin. Therefore, this study focuses on the comparison of these methods to identify and select the most appropriate model for rainfall estimation in Lake Urmia Basin. The comparison are performed during the period 2007 to 2011 and the hourly rainfall, temperature, barometric pressure and dew point temperature, the three-hourly rainfall rate of TRMM 3B42-V6 at 0.25° resolution and thermal infrared images (TIR) of Meteosat 7 at six-hour intervals are used. The results indicated acceptable match of estimated rainfall with rain-gauge data. Comparison of three methods of rainfall estimation shows that exponential model has the determination coefficient (equal to 0.61). In addition to the high correlation, due to low levels of RMSE and MAE (respectively 1.58 and 1.01), has a good performance to estimate rainfall in this basin. Therefore, this model can introduced as the most appropriate model for estimating rainfall in Lake Urmia basin.