پديد آورندگان :
گودرزي، محمود دانشگاه آزاد اسلامي، واحد سنندج , شيري، فاطمه دانشگاه آزاد اسلامي، واحد سنندج , محمودي، بختيار دانشگاه آزاد اسلامي، واحد سنندج
كليدواژه :
والد-فرزندي , شناختي-رفتاري , خانواده درماني , تعارض
چكيده فارسي :
هدف: هدف پژوهش تعيين اثربخشي آموزش مؤلفه‌هاي خانواده درماني شناختي-رفتاري بر تعارض والد-فرزندي و تعارض زناشويي بود. روش: روش پژوهش شبه آزمايشي با طرح پيش آزمون، پس آزمون با گروه گواه و پيگيري سه ماهه و جامعه آماري 86 زوج داراي تعارض‌هاي زناشوئي و تعارض والد-فرزندي مراجعه كننده به واحد مشاوره مركز صلاح الدين سنندج در سال 1396 بود. با روش نمونه‌گيري داوطلبانه تعداد 30 خانواده انتخاب و بهصورت تصادفي در دو گروه آزمايش و گواه گمارده شد. گروه آزمايش 16 جلسه گروهي 2 ساعته خانواده درماني به شيوه شناختي-رفتاري خداياري فرد، صادقي و عابديني (1384) را 2 بار در هفته دريافت كرد. پرسشنامههاي پژوهش تعارض والد-فرزند فاين، جي مورلند و اندرشوبل 1983و تعارض‌هاي زناشويي ثنايي (1379) در مورد هر دو گروه در سه مرحله اجرا و داده‌ها با استفاده از تحليل واريانس مختلط با اندازه‌گيري مكرر تحليل شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد آموزش مؤلفه‌هاي خانواده درماني شناختي-رفتاري بر كاهش تعارض والد-فرزندي (658/69 =F، 0001/0 =P) و تعارض‌هاي زناشويي گروه اثر داشته و اين تاثير در دوره پيگيري پايدار مانده است. (898/35 =F، 0001/0 =P). نتيجه گيري: از آنجا كه خانواده درماني شناختي-رفتاري با به چالش كشيدن و اصلاح انديشه‌ها و افكار، قواعد ذهني، ادراكات و نيز با خودگويي‌هايي كه مولد تعارض و الگوهاي مراوده‌اي بدكاركردي در بين اعضاي خانواده است؛ ميتواند تغييرات درماني لازم را در خانواده ايجاد كند؛ بنابراين مي‌توان از آن به‌عنوان روش مداخله‌اي مؤثر در كاهش تعارض زناشويي و تعارض والد-فرزندي استفاده كرد.
چكيده لاتين :
Aim: The aim of the present study was to determine the effectiveness of
training the components of Cognitive-Behavioral Family Therapy on the
parent-child conflicts and the marital conflicts. Method: The present research
was a quasi-experimental research with pretest-posttest plan and control
group, and a three-month follow-up. The study population were 86 couples
with marital conflicts and parent-child conflicts referring to the salaheddin
Counseling Center of Sanandaj in 2017. Participants selected were all
volunteers. 30 families were selected and were randomly classified into
intervention and control groups. The intervention group went through 16 twohour sessions of group Cognitive-Behavioral Family Therapy, twice a week
at Salaheddin Counseling Center of Sanandaj using the method developed by
Khodayari Fard, Sadeghi, Abedini (2005). The Parent-Child Relationship
Scale (Fine, Moreland and Schwebel, 1983), and, the Marital Conflicts
Questionnaire (Sanayi, 2000) were administered to both groups in three
phases. Then, the data were analyzed by mixed analysis of variance with
repeated measures. Findings: Results showed that training the components
of Cognitive-Behavioral Family Therapy reduced parent-child conflicts (F=
69.658, P= 0.0001) and marital conflicts. The effect was sustained during the
follow-up period (F= 35.898, P= 0.0001). Conclusion: Cognitive-Behavioral
Family Therapy can create the intended changes in the family by challenging
and correcting thoughts, mental rules, perceptions, and self-talks that create
conflicts and dysfunctional relationship patterns among family members.
Therefore, it could be employed as an effective intervention to reduce marital
as well as parent-child conflicts.
