اثربخشي برنامه اوقات فراغت عرش بر حافظه كاري، ظرفيت شناختي و مهارت‌هاي ارتباطي دانش‌آموزان كم‌توان ذهني

The Effictiveness of Arsh Leisure Time Program on the Working Memory, Cognitive Capacity and Communication Skills of Children with Intellectual Disability

كم‌تواني‌ ذهني تمام جنبه‌هاي زندگي فرد را تحت تأثير قرار مي‌دهد در حالي كه استفاده از برنامه اوقات فراغت با نتايج مؤثري همراه است. هدف اين پژوهش، بررسي اثربخشي برنامه اوقات فراغت عرش بر حافظه كاري، ظرفيت شناختي و مهارت‌هاي ارتباطي دانش‌آموزان كم‌توان ذهني بود. اين پژوهش، يك مطالعه آزمايشي با طرح پيش‌آزمون-پس‌آزمون و گروه كنترل بود. در اين پژوهش 30 دختر كم‌توان ذهني كه به روش نمونه‌گيري تصادفي از مدارس استثنايي شهر اصفهان انتخاب شده بودند، شركت داشتند. آزمودني‌ها به دو گروه 15 نفري آزمايش و كنترل تقسيم شدند. گروه آزمايش، برنامه اوقات فراغت عرش را در 16 جلسه دريافت كردند، در حالي‌كه به گروه كنترل اين آموزش ارائه نشد. ابزارهاي پژوهش، مجموعه آزمون حافظه كاري براي كودكان (1396)، آزمون هوشي وكسلر كودكان (2003) و پرسشنامه مهارت‌هاي ارتباطي (1990) بود. داده‌ها با استفاده از تحليل كوواريانس چندمتغيري تحليل شد. نتايج نشان داد كه برنامه اوقات فراغت عرش بر حافظه كاري، ظرفيت شناختي و مهارت‌هاي ارتباطي آزمودني‌ها تاثير معناداري معناداري داشت (0/001>p). بر اساس يافته‌ها، برنامه اوقات فراغت عرش حافظه كاري، ظرفيت شناختي و مهارت‌هاي ارتباطي دانش‌آموزان كم‌توان ذهني را بهبود بخشيد. بنابراين، مي‌توان از اين برنامه به‌منظور ارتقاي حافظه كاري، ظرفيت شناختي و مهارت‌هاي ارتباطي چنين دانش‌آموزاني بهره برد و برنامه‌ريزي براي استفاده از برنامه اوقات فراغت عرش براي آنها اهميت ويژه‌اي دارد.

Intellectual disability affects all aspect of individual's life, while applying leisure time program has been associated with effective outcomes. Present study was aimed to determine the effectiveness of Arsh leisure time program on the working memory, cognitive capacity and communication skills of children with intellectual disability. The present research was a semi-experimental study with pre-test, post-test design and control group. The participants were 30 girl children with intellectual disability from exceptional schools in Isfahan city using randomly method. Subjects were divided into experimental and control groups, each group consisting of 15 children. The experimental group received 16 sessions of Arsh leisure time program and the control group did not. The instruments were working memory test battery for children (2017), Wechsler intelligence scale for children (2003) and communication skills questionnaire (1990). Data were analyzed by MANCOVA. The results showed that Arsh leisure time program had a significant effect on the working memory, cognitive capacity and communication skills of subjects (P<0.0001). Arsh leisure time program improved working memory, cognitive capacity and communication skills of children with intellectual disability. So planning leisure time program for these children have specific importance.