اثربخشي بسته‌هاي آموزشي بازآموزي اسنادي، تنظيم هيجاني و حل‌مسئله شناختي- اجتماعي بر افزايش سازگاري اجتماعي دانش‌آموزان با ناتواني‌هاي يادگيري

effectiveness of attributional retraining program, emotion regulation and social-cognitive problem solving on Improvement of social adjustment in Students with Learning Disabilities

پژوهش حاضر با هدف بررسي اثربخشي مداخله بازآموزي اسنادي، تنظيم هيجاني و حل‌مسئله شناختي- اجتماعي در افزايش سازگاري اجتماعي دانش‌آموزان با ناتواني يادگيري ابتدايي شهر تهران انجام شد. اين مطالعه از نوع نيمه‌آزمايشي همراه با مراحل پيش‌آزمون، پس‌آزمون و دوره پيگيري بود. 40 دانش‌آموز با ناتواني يادگيري 8 تا 12 ساله به روش تصادفي ساده انتخاب شدند و به صورت تصادفي در سه گروه آزمايش و يك گروه شاهد قرار گرفتند. آموزش‌هاي بازآموزي اسناي، تنظيم هيجاني و حل‌مسئله شناختي- اجتماعي طي 8 جلسه يك ساعته، به سه گروه آزمايش ارايه گرديد. از پرسش‌نامه‌ سازگاري اجتماعي ﺳﻴﻨﻬﺎ و ﺳﻴﻨﮓ (1993) در مراحل پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري استفاده شد. داده‌ها با استفاده از روش تحليل كوواريانس تك‌متغيري و چندمتغيري مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. آموزش‌هاي بازآموزي اسناي، تنظيم هيجاني و حل‌مسئله شناختي- اجتماعي، باعث افزايش معني‌دار سازگاري اجتماعي گرديد، با اين تفاوت كه برنامه آموزشي تنظيم هيجاني و حل‌مسئله شناختي- اجتماعي با اثربخشي يكسان در ارتقاي سازگاري اجتماعي موفق‌تر از برنامه آموزشي بازآموزي اسنادي بود. برنامه‌هاي آموزشي كه از رويكرد شناختي اجتماعي بندورا براي طراحي بسته‌هاي آموزشي بهره مي‌گيرند، تأثيرات معني‌دار بيشتري دارند. بنابراين، استفاده از نتايج پژوهش در طراحي برنامه‌هاي آموزشي پيشگيرانه و بهبود دستاوردهاي آموزشي مؤثر مي‌باشد.

The aim of this research was to investigate and compare the effectiveness of attributional retraining program, emotion regulation and social-cognitive problem solving on Improvement of social adjustment in Students with Early Learning Disabilities in Tehran. This was a quasi-experimental study with pretest-posttest, and follow-up.The participants consisted of 40 students with Learning Disability of 8 to 12 years old.They were selected through Simple random sampling and randomly divided into 3 experimental groups and a control group. attributional retraining, emotion regulation and social-cognitive problem solving training were presented in 8 sessions, each lasting 1 hours, in the 3 experimental groups.Sinha and Sing social adjustment Questionnaire was used in the pretest, posttest, and follow-up stages.The data were analyzed using MANCOVA,ANCOVA.The results showed that attributional retraining, emotion regulation and social-cognitive problem solving training caused a significant increase in social adjustment.emotion regulation training program and social-cognitive problem solving training with the same effect were more successful in social adjustment promotion than attributional retraining program.Educational programs that use the social cognitive approach of Bandura in designing educational packages have more significant effects.Therefore, the use of the present research results can be effective in the designing of preventive educational programs and improving educational achievements.