اثربخشي آموزش برنامه كاهش استرس مبتني بر ذهن آگاهي بر خودكارامدي و تحمل ناكامي والدين كودكان معلول جسمي- حركتي

Effectiveness of training the Mindfulness-Based Stress Reduction Program (MBSR) on the Self-Efficacy and Frustration Tolerance in Parents of physical-motor disabled children

هدف پژوهش حاضر بررسي اثربخشي برنامه كاهش استرس مبتني بر ذهن آگاهي بر خودكارامدي و تحمل ناكامي والدين كودكان معلول جسمي حركتي بود. اين پژوهش با روش نيمه تجربي همراه با پيش‌آزمون، پس‌آزمون و پيگيري براي يك گروه آزمايش و يك گروه كنترل انجام شد. جامعه آماري پژوهش شامل والدين معلولين جسمي حركتي داراي پرونده در بهزيستي شهرستان پلدختر در سال 1396 بود كه نمونه تحقيق به روش نمونه گيري در دسترس انتخاب و به صورت تصادفي در دو گروه 16 نفري آزمايش و كنترل جايگزين شدند. آموزش برنامه كاهش استرس مبتني بر ذهن آگاهي در 8 جلسه دو ساعتي به صورت هفتگي به گروه آزمايش ارائه گرديد. اما گروه كنترل هيچ آموزشي دريافت نكردند. هر دو گروه يك هفته پيش از جلسه اول و يك هفته پس از جلسه آخر و 30 روز بعد، با پرسشنامه‌هاي خودكارامدي والدگري دومكا (PSAM) و تحمل ناكامي هارينگتون سنجش شدند. نتايج تحليل واريانس چند متغيره با اندازه گيري مكرر (RM- MANOVA) نشان داد كه برنامه آموزشي بر بهبود خودكارآمدي والدگري و تحمل ناكامي اثر داشته و ميانگين گروه آزمايش نسبت به گروه كنترل در مرحله پس‌آزمون و پيگيري افزايش يافته است (0001/0>P). يافته‌هاي پژوهش حاضر ضمن ارائه چشم اندازي روشن در حيطه استفاده از درمان نوظهور ذهن آگاهي در كاهش مشكلات روانشناختي افراد، زمينه مطلوبي جهت اتخاذ اين برنامه آموزشي در حوزه پيشگيري و گسترش اين شيوه در مشكلات بين فردي فراهم مي‌آورد.

The present study aimed to investigate the effectiveness of Mindfulness-Based Stress Reduction Program (MBSR) on the self-efficacy and frustration tolerance in parents of physical-motor disabled children. The research had a quasi-experimental method with pre-test and post-test, and a follow-up for experimental and control groups. The statistical population consisted of parents of physical-motor disabled children with records in the Welfare Organization of Pol-e Dokhtar County in 2017. Samples were selected using the convenience sampling method and randomly put into two 16-subject groups namely the experimental and control groups. Training the Mindfulness-Based Stress Reduction Program (MBSR) was presented to the experimental group in 8 two-hour sessions per week, but the control group did not receive any training. Both groups were assessed by Dumka's Parenting Self Efficacy Measure (PSAM) and Harrington's Frustration Discomfort Scale (FDS) a week before the first session, a week after the last session, and 30 days later. The results of repeated measures multivariate analysis of variance (RM-MANOVA) indicated that the training program had an effect on the improvement of parenting self-efficacy and frustration tolerance; and the experimental group had a mean higher than the control group at the post-test and follow-up stages (P<0.0001). Findings of the present study provided a clear perspective on the use of new mindfulness treatment in reducing psychological problems and presented a desirable basis for implementing this training program and method in the prevention and investigation of interpersonal problems.