بررسي گرد و غبار و ارزيابي امكان پيش‌بيني آن در استان اردبيل با استفاده از مدل anfis

Investigation of dust and evaluation of its prediction in Ardebil province using ANFIS model

بررسي و ارزيابي پديده گرد و غبار و ريزگردها يكي از ارزش هاي مهم در زمينه مديريت مخاطره اقليمي و محيطي در خاورميانه بويژه مناطق خشك و غرب و جنوب و قسمت هاي مركزي ايران مي باشد. روش ها و طرح هاي مطالعه اين پديده و مديريت آن از اهميت و ارزش هاي زيادي برخوردار مي باشد. با توجه به مطالعات انجام شده در رابطه با پديده گرد و غبار بر اساس روش هاي پيش بيني با خطاي كم در تناقض و كم مي باشد، ارزيابي ويژگي هاي گرد و غبار و پيش بيني آن باعث كاهش خسارات جبران ناپذير حاصل از آن تاثيرگذار مي باشد. براي اين كار، در اين تحقيق به پايش گرد و غبار و ارزيابي پيش بيني آن در استان اردبيل با استفاده از مدل anfis پرداخته شد. داده هاي مورد استفاده در اين تحقيق، مقدار گرد و غبار در دوره آماري مربوطه به هر ايستگاه از بدو تاسيس تا سال 2016 مي باشد. پديده گرد و غبار در بازه زماني مشاهده و پيش بيني شده براي ارزيابي ويژگي گرد و غبار و مدل سيستم تطبيقي anfis براي پيش بيني پديده گرد و غبار استفاده شد. با توجه به يافته هاي حاصل در اين تحقيق، در پايش و پيش بيني وضعيت گرد و غبار درصد فراواني وقوع در سال هاي مشاهده شده بيش ترين مقدار حداكثر فراواني گرد و غبار در ايستگاه اردبيل با مقدار 74 درصد و كم ترين آن در مشكين شهر 8 درصد بوده است. در سال هاي پيش بيني شده بيش ترين مقدار حداكثر فراواني گرد و غبار در ايستگاه خلخال با مقدار 61/67 درصد و كم ترين آن در مشكي ن شهر 10 درصد بوده است. از نظر مقدار شدت گرد و غبار ايستگاه اردبيل شديدتر از بقيه ايستگاه ها است. از نظر شدت خشكسالي كه مورد بررسي قرار گرفت هر 5 ايستگاه مورد مطالعه داراي گرد و غبار مي باشند به عبارتي مقدار گرد وغبار بالاي 74 درصد را مي توان مشاهده كرد. براي 5 ايستگاه مورد مطالعه براي 18 سال آينده با استفاده از كدهاي كه به صورت دستي حاصل شده به تفكيك ايستگاه ها در سري زماني به دست آمد كه بيش ترين ميانگين خطاي آموزشي در ايستگاه پارس آباد مغان با مقدار 0/091 درصد و كم ترين مقدار آن در ايستگاه گرمي با مقدار 0/001 درصد به حاصل شد.

Investigation and evaluation of dust and microstrip phenomena is one of the important values ​​in the management of climate and environmental hazards in the Middle East, especially in the arid, western, southern and central parts of Iran. Methods and plans for studying this phenomenon and its management are of great importance and great value. According to studies on dust phenomena based on predictive methods with low error, contradictory and low, the evaluation of the characteristics of dust and its prediction will reduce the irreparable damage that results from it. To do this, in this research, dust monitoring and assessment of its prediction in Ardebil province was performed using the ANFIS model. The data used in this study is the amount of dust in the relevant statistical period to each station from its inception until 2016. The dust phenomenon was used in the observed and predicted time intervals to assess the dust and the ANFIS model for predicting dust phenomena. According to the findings of this study, in the monitoring and prediction of dust situation, the frequency of occurrence in observed years in the maximum amount of dust in Ardabil station with 74% and the lowest in Mashgin is 8%. In the years to come, the maximum amount of dust at Khalkhal Station was 61.67% and the lowest was 10% in Mashgin. In terms of amount of dust, the Ardebil station is more intense than the rest of the stations. In terms of the severity of drought that has been studied, each of the 5 stations studied has a dust concentration of more than 74%. For the 5 stations studied for the next 18 years using manually generated codes, the stations were divided in time series, with the highest average error of training at Pars-Abad Moghan Station with 0.091% and less The highest value was obtained at the Grammy station with a value of 0.001%.