تعيين كارايي اقتصادي و ارايه الگوي مناسب براي واحدهاي پرورش جوجه گوشتي استان گيلان

Determination of Economic Efficiency and Offering the Suitable model for Broiler farms of Gilan Province

كارايي مفهومي است كه نسبت‌هاي ورودي و خروجي يك سيستم اقتصادي را تعيين مي‌نمايد. روش تحليل پوششي داده‌ها يكي از روش‌هاي محاسبه كارايي است. هدف از اين مطالعه، بررسي واحدهاي پرورش جوجه گوشتي استان گيلان از نظر كارايي اقتصادي و تعيين بازدهي نسبت به مقياس بود. بدين منظور اطلاعاتي شامل قيمت جوجه يكروزه، هزينه نيروي انساني، هزينه خوراك، هزينه بهداشت و درمان و هزينه سوخت (آب ، برق و گاز ) از 30 واحد پرورش جوجه گوشتي استان گيلان جمع‌آوري و ميزان كارايي آنها بر اساس عملكرد توليدي و اقتصادي اندازه‌گيري شد. سپس كارايي‌هاي فني و تخصيصي مرغداري‌ها براي محاسبه كارايي اقتصادي برآورد شد. بر اساس نتايج اين مطالعه، بر مبناي حداقل‌سازي هزينه‌ها، ميانگين كارايي‌هاي فني، تخصيصي و اقتصادي در شرايط بازده ثابت نسبت به مقياس به ترتيب برابر با 7/96، 8/91 و 7/88 درصد، و در شرايط بازده متغير نسبت به مقياس به ترتيب برابر با 5/97، 94 و 6/91 درصد بود. همچنين ميانگين‌ كارايي مقياس واحدهاي مورد مطالعه 2/99 درصد بود. بر اساس نتايج تحليل پوششي داده‌ها، توسعه واحدهاي مرغداري با ظرفيت فعال 5000 تا 30000 قطعه‌، رعايت فاصله 25 روز بين دوره‌هاي پرورش و به‌كار گيري الگوهاي برتر شناسايي شده در پژوهش حاضر، براي افزايش كارايي واحدهاي پرورش جوجه گوشتي گيلان توصيه مي‌شود.

Efficiency is a concept that determines the input and output ratios of an economic system. Data Envelopment Analysis (DEA) method is a useful tool for estimating the efficiency of a unit. The purpose of this study was estimation of economic efficiency and determining of return to scale of broiler production units in Gilan province. Therefore, the information includes the day old chick price, the cost of manpower, the cost of feed, the cost of health and treatment, the cost of fuel (gas, gasoline and electricity) of thirty commercial broiler production units in Gilan province collected and the efficiency was measured based on production and economical function. Then, the technical and allocative efficiency was estimated to calculate the economic efficiency. Based on these results, based on costs minimization, the average of technical, allocative and economic efficiency in constant returns to scale condition was 96.7, 91.8 and 88.7 percent, respectively and in variable returns to scale condition was 97.5, 94.0 and 91.6 percent, respectively. Also, the average of scale efficiency was 99.2 percent. According to results of DEA method, it is recommended the farms with capacities of 5000 to 30000 chicken, the 25 days interval among production cycles, and the proposed models should be used to increase the efficiency of commercial broiler production units in Gilan.