نقش واسطه اي حافظه سرگذشتي بيش كلي گرا در رابطه بين نشخوار ذهني و نقص در كاركردهاي اجرايي با حل مسأله ناكارآمد در بيماران مبتلا به افسردگي اساسي

Mediating Role of Overgeneral Autobiographical Memory in Relationship of Rumination and Defective Executive Functions by Dysfunctional Problem Solving in Major Depression Disorder patients

مقدمه: حل مسئله به عنوان يك عامل مهم در بيماري افسردگي اساسي شناخته مي شود. چند بررسي اخير نشان مي دهد كه نشخوار ذهني و نقص در كاركرد اجرايي ممكن است يك متغير تأثير­گذار در حل مسئله ناكارآمد در افراد افسرده باشد. اما مطالعات كمي درباره سازوكارهاي درگير در اين رابطه انجام شده است. پژوهش حاضر با تأكيد بر مدل ويليامز، در قالب يك مدل علّي به بررسي نقش واسطه ­اي حافظه سرگذشتي بيش كلي­گرا در رابطه بين نشخوار ذهني و نقص در كاركردهاي اجرايي با حل مسأله ناكارآمد در افراد افسرده مي­ پردازد. روش: بدين منظور 50 فرد مبتلا به افسردگي اساسي به روش نمونه­ گيري در دسترس در فاصله زماني ارديبهشت 96 تا مهر96 انتخاب به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. همگي آزمودني ها به مركز مشاوره دانشگاه پيام­ نور، مركز مشاوره آفرينش و بيمارستان شريعتي شهر فسا مراجعه كرده بودند. جهت گردآوري داده­ ها، پس از تشخيص افسردگي اساسي توسط روانشناس، از آزمون حافظه سرگذشتي، آزمون حل مسئله وسيله- غايت، پرسشنامه نشخوار ذهني و دسته بندي كارت­هاي ويسكانسين استفاده شد. جهت تحليل داده ­هاي پژوهش از روش تحليل مسير از نوع مدل يابي معادلات ساختاري استفاده شد. يافته­ ها: نتايج نشان داد نشخوار ذهني بصورت مستقيم (0/471 - ) و غيرمستقيم (0/103-) بر حل مسئله تأثير دارد. اثر كل نشخوار بر حل مسئله ( 573/ 0- )مي باشدكه در سطح 95 درصد معني دار مي باشد. بنابراين با توجه به معناداري اثر مستقيم و غير مستقيم، حافظه سرگذشتي بعنوان متغير ميانجي جزئي در تأثير بين نشخوار بر حل مسئله عمل مي كند. همچنين اثر مستقيم ( 309/0) و اثر غيرمستقيم كاركرد اجرايي (0/057 - ) بر حل مسئله معني دار مي باشد. بنابراين، حافظه سرگذشتي بعنوان متغير ميانجي جزئي در تأثير بين كاركرد اجرايي بر حل مسئله عمل مي كند. نتيجه ­گيري: پژوهش حاضر به قسمي مدل سه عاملي ويليامز را تاييد مي كند. نتايج نشان داد كه افراد افسرده به دليل خلق منفي، نشخوار ذهني و نقص در كاركردهاي اجرايي، در بازيابي خاطرات سرگذشتي به طور اختصاصي دچار مشكل مي­شوند و اين مشكل در بازيابي، حل مسائل و مشكلات آنها را نيز تحت تأثير قرار مي­ دهد و باعث مي­ شود كه راه حل ­هاي كمتر مؤثري را توليد كنند.

Introduction: Problem solving is known as important factor in major depression disorder. Some studies have recently shown that rumination and impairment of the executive function may be an underlying feature of ineffective problem-solving in MDD patients.The present study focusing on CaR-FA-X Williams model, investigated the intermediate role of over-general autobiographical memory on the relationship between rumination and impairment of executive function with ineffective problem-solving in major depression individuals. Method: A total sample of 50 subjects with major depression were selected by available sampling method during the April to September 2017 interval. All subjects were referred to counseling center of Payame Noor University, Afarinish Center and Shariati Hospital in Fasa. For data collection, after diagnosis of major depression by a psychologist, Autobiographical Memory Test, Means-Ends Problem Solving Procedure, Rumination Questionnaire, and Wisconsin Card Test were used. Results: The results showed that rumination directly (-0.471) and indirect (-0.103) affect the problem solving. The overall effect of ruminant on problem solving (-0.573) is significant at 95% level. Therefore, with a significant direct and indirect effect, autobiographical memory acts as a partial mediator in the effect of rumination on problem solving. Also, direct effect of executive function (0. 309) and indirect effect of function (0.057) on significant problem solving. Therefore, overgeneral autobiographical memory acts as a partial mediator in the impact between the executive function on problem solving. Conclusion:The present study partialy supports the Williams CaR-FA-X model. Results showed that depressed people, due to their negative mood, rumination, and impairment in executive functions, have a particular problem in restoring their memory, and this is a problem in retrieval and solving problems. It also affects their problems and makes them to produce less effecient solutions.