رابطه اميد و حس انسجام با بهزيستي روان شناختي سالمندان: نقش ميانجي نگرش به مرگ

The Relationship between Hope and Sense of Coherence with Psychosocial Well-being among Older People: Mediating Role of Attitude toward death

روند رو به رشد سالخوردگي جمعيت و اهميت بهزيستي سالمندان موجب پراهميت­ تر شدن بررسي عوامل مرتبط با بهزيستي آنها شده است. بنابراين اين مطالعه با هدف طراحي و سنجش برازش مدل بهزيستي روان­ شناختي سالمندان انجام و در آن تأثير اميد و حس انسجام با ميانجي­ گري ابعاد نگرش به مرگ بر بهزيستي روان­ شناختي بررسي شد. روش پژوهش حاضر توصيفي از نوع همبستگي و مدل­ يابي بود. جامعه آماري شامل تمامي سالمندان غير ساكن در سراهاي سالمندان شهر تهران بودند. به اين منظور 309 سالمند با روش نمونه‌گيري خوشه­ اي از كليه مناطق تهران انتخاب شدند و به پرسشنامه­ هاي اميد اسنايدر، حس انسجام آنتونووسكي، نگرش به مرگ وونگ و بهزيستي روان­شناختي ريف پاسخ دادند. جهت تحليل داده­ ها از مدل‌يابي معادلات ساختاري و نرم افزارهاي SPSS نسخه 22 و ليزرل نسخه 8/8 استفاده شد. نتايج حاصل از تحليل يافته­ ها حاكي از آن بود كه بين متغيرهاي اميد و اجتناب از مرگ، اميد و پذيرش گرايشي و پذيرش گرايشي با بهزيستي روان‌شناختي رابطه مثبت معنادار و بين متغيرهاي حس انسجام و ترس از مرگ، حس انسجام و پذيرش گرايشي، حس انسجام و پذيرش اجتنابي و نيز ترس از مرگ و پذيرش اجتنابي با بهزيستي روان­شناختي رابطه منفي معنادار وجود دارد. همچنين حس انسجام با ميانجي‌گري ترس از مرگ و پذيرش اجتنابي به بهزيستي روان­شناختي منجر مي­ شود. نتايج اين پژوهش بر اهميت توجه به موضوع نگرش به مرگ و عوامل مؤثر بر آن در تلاش براي ارتقاء بهزيستي سالمندان تأكيد مي ­كند.

Given the fast-growing elderly populations and the importance of the elderly’s well- being, it is of high importance to pay attention to factors relating to older people’s well-being. So, the present study was aimed at testing the psychosocial model of older people’s well-being in which the effect of hope and sense of coherence on the psychological well-being of older people with the mediating role of attitude toward death was examined. The present study has a descriptive-correlational design for modeling. The statistical population included all community-living older adults in Tehran. For this purpose, a total of 309 older people were selected from all Tehran districts, using the Cluster sampling method. The participants completed the following scales: Snyder’ Hope Scale, Antonovsky's Sense of coherence scale, The Death Attitude Profile- Revised (DAP-R), and The Ryff’s scale of Psychological well-being. Data Analyze through Structural Equation Modeling (SEM) (SPSS-22 and Lisrel 8.8). The results indicated that there are significant positive relationships between hope and death avoidance, hope and approach acceptance and approach acceptance with psychological well-being, and significant reverse relationships between sense of coherence and fear of death, sense of coherence and approach acceptance, sense of coherence and escape acceptance, and fear of death and escape acceptance with Psychological well-being. A sense of coherence led to psychological well-being with the mediating role of fear of death and escape acceptance. It can be concluded that to improve older people’s well-being, more attention should be paid to their attitude toward death and the factors influencing it.