فراتحليل نيازها و اولويت‌هاي زندگي زنان سرپرست خانوار با رويكرد جامعه‌شناختي

A Meta-Analysis of the Needs and Priorities of Life for Women-Headed Households with a Sociological Approach

افزايش چشمگير زنان سرپرست خانوار و مسائل و مشكلات مرتبط با تعاملات اجتماعي و امرارمعاش، يكي از تحولات نهاد خانواده و جامعه كنوني ايران محسوب مي‌شود. تحقيق حاضر با تمركز بر تركيب و مقايسه نتايج و يافته‌هاي مجزاي تحقيق‌هاي انجام‌شده، اولويت‌ها و نيازهاي زندگي زنان سرپرست خانوار را موردمطالعه قرار داده است. روش: اين تحقيق با روش‌هاي مطالعه اسنادي و كتابخانه‌اي، مرور نظام‌مند و فراتحليل كمي انجام شده است. مطالعه اسنادي و كتابخانه‌اي براي بررسي متون و نظريه‌ها و مرور نظام‌مند و فراتحليل كمي براي بررسي و شناخت ماهيت تحقيق‌هاي پيشين بكار رفته است. مقاله‌هاي علمي-تحقيقي و پايان‌نامه‌هاي تحصيلات تكميلي منتشرشده در بازه زماني 1380 تا 1395 با موضوع زنان سرپرست خانوار، جامعه آماري را تشكيل داده‌اند. يافته‌ها: يافته‌هاي حاصل از اين تحقيق در پنج مقوله اصلي مربوط به سال انجام تحقيق‌ها، بيان مسئله، چارچوب نظري، روش‌شناسي استفاده شده در هر تحقيق و نهايتاً يافته‌هاي كليدي حاصل از تحقيق‌هاي مرور شده دسته‌بندي شدند. از يافته‌هاي كليدي، سه يافته با عناوين تأثير مثبت حمايت اجتماعي بر سلامت اجتماعي، توانمندسازي و كيفيت زندگي زنان سرپرست خانوار استخراج گرديد. بحث: اتخاذ ديدگاه جامعه‌شناختي و داشتن رويكرد اجتماعي به مسائل زنان سرپرست خانوار و افزايش حمايت اجتماعي از اين گروه از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. عمدتاً مسئله اصلي زنان سرپرست خانوار را نداشتن شغل و درآمد كافي مي‌دانند، هرچند اين متغير يكي از عوامل مهم است، اما برخورداري از حمايت اجتماعي بر توانمند نمودن زنان سرپرست خانوار مهم‌تر است، زناني كه توانمند باشند امكان دستيابي به شغل و درآمد مناسب را نيز خواهند داشت. از سوي ديگر مشاركت اجتماعي، احساس تعلق به جامعه، نداشتن مشكلات عاطفي و رواني از مواردي است كه با برخورداري از حمايت اجتماعي حاصل مي‌گردد. كيفيت زندگي زنان سرپرست خانوار متأثر از برخورداري ايشان از حمايت اجتماعي است. مي‌توان حمايت اجتماعي را متغيري دانست كه داراي تأثيرات چندگانه بر مشكلات زنان سرپرست خانوار است.

A significant increase in women›s households and issues related to social interactions and livelihoods is one of the changes in the family and the current Iranian society. The present study, with a focus on combining and comparing the results and findings of the previously conducted research, looks into the priorities and needs of the lives for female-headed households. Method: This research was conducted with documentary and library study, systematic review and quantitative meta-analysis methods. A study of documents and libraries for the review of texts and theories and a systematic review and quantitative metaanalysis was used to examine the nature of previous research. Research articles and postgraduate theses published in the period of 2001 to 2016 with the topic of femaleheaded households were analyzed. Findings: The findings of this research were categorized into five main groups taking into account the year of the research, the problem statement, the theoretical framework, the methodology used in each research, and the key findings of the reviewed research. From the key findings, three findings with the titles of the positive effect of social support on social health, empowerment, and the quality of life for women headed households were extracted. Discussion: Adopting a sociological perspective and having a social approach to the issues of female- headed households and increasing the social support for this group is of particular importance. Mostly, the main issue is that women heading the households do not have enough job opportunities and income, although this variable is an important factor. But having social support is more important than empowering female-headed households; women who are empowered to have access to jobs and appropriate income. On the other hand, social participation, feeling of belonging to society, lack of emotional and psychological problems can be regarded as one of the issues achieved with social protection. The quality of life for women-headed households is affected by their social support. Social support can be considered as a variable that has multiple effects on the problems of female headed households.