اثربخشي حساسيت زدايي با حركات چشم و بازپردازش مجدد بر تنظيم هيجان، مكانيزم دفاعي و كيفيت زندگي در دختران نوجوان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعي

exploring the effect of eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) on emotion regulation, defense mechanisms, and quality of life of female students with social anxiety

اين پژوهش با هدف تعيين تاثير حساسيت زدايي با حركات چشم و بازپردازش مجدد بر تنظيم هيجان، مكانيزم دفاعي و كيفيت زندگي در دختران نوجوان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعي انجام شد. طرح اين پژوهش نيمه تجربي بود. جامعه آماري شامل تمامي دانش آموزان دوره دوم متوسطه مشغول به تحصيل در سال تحصيلي 97-96 شهر كرج بود. با روش نمونه گيري تصادفي خوشه اي چندمرحله اي تعداد 30 نفر از دانش آموزان داراي نمرات بالا در پرسشنامه اضطراب اجتماعي انتخاب شده و به تصادف در دو گروه آزمايش و گواه گمارش شدند. ابزارهاي پژوهش شامل پرسشنامه اضطراب اجتماعي اسپنس، پرسشنامه تنظيم شناختي- هيجاني، پرسشنامه مكانيزم هاي دفاعي و پرسشنامه كيفيت زندگي سازمان بهداشت جهاني بود. براي تحليل داده ها از تحليل كوواريانس چند متغيره استفاده شد. نتايج نشان داد كه در مرحله پس آزمون بين ميانگين نمرات راهبردهاي تنظيم شناختي- هيجاني مثبت و منفي و نمره كل كيفيت زندگي و هر يك از ابعاد آن در آزمودني هاي دو گروه تفاوت معناداري وجود دارد، تفاوت بين دو گروه آزمايش و كنترل در نمره مكانيسم دفاعي رشد يافته از نظر آماري معنادار بود(05/0>P). در مجموع نتايج اين پژوهش نشان داد كه جلسات حساسيت زدايي با حركات چشم و بازپردازش مجدد تاثير معناداري در افزايش استفاده از تنظيمات هيجاني مثبت و كيفيت زندگي و استفاده بيشتر از مكانيسم دفاعي رشد يافته دارد.

The present study aimed at exploring the effect of eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) on emotion regulation, defense mechanisms, and quality of life of female students with social anxiety. The research was quasi-experimental following a pretest-posttest control group design. The population of the study consisted of all upper secondary level female students of Karaj city in 2017. Thirty students were selected through multi-stage cluster sampling from among those whose scores were high on the Social Anxiety Questionnaire and were then assigned to an experimental and a control group. The instruments of the study included the Spence Social Anxiety Scale, the Cognitive-Emotion Questionnaire, the Defense Mechanism Rating Scale, and the WHO Quality of Life questionnaire. The data were analyzed using covariance analysis with SPSS v.22. The results indicated a significant difference between the groups in the mean scores of positive and negative cognitive-emotion strategies and the total score of quality of life as well as all of its dimensions (p < 0.05). The results also revealed a significant difference between the groups in the mean scores of mature, immature and neurotic defense mechanisms (p < 0.05).