اصول راهبردي خودكنترلي مديريتي در نهج‌البلاغه (مطالعة موردي نامة 53)

(Strategic Self-Control Principles in Nahj al-Balaghah (Case Study: Letter 53

زمينه و هدف: «خودكنترلي» را مي‌توان به‌عنوان يك راهبرد اساسي درجهت پيشرفت مادي و معنوي جامعه به‌شمار آورد. «خودكنترلي» در فرايند اصلاح نابهنجاري‌هاي مختلف اجتماعي و تحقق سازگاري اجتماعي در بين مديران و مردم، بسيار اثرگذار است. امروزه بروز مشكلات اجتماعي، ضرورت ارتقاي اخلاق مديران كه همخوان با ارزش­هاي ديني باشد را دوچندان كرده است. پژوهش حاضر در پي پاسخگويي به اين سؤال است كه آيا از رهگذر نامة امام عليj به مالك اشتر مي­ توان ابعاد مختلف خودكنترلي در اخلاق مديريت را تبيين نمود؟ روش تحقيق: در اين پژوهش به روش توصيفي و تحليلي، آموزه ­هاي اين نامه در مورد اخلاق مديران با تمركز بر موضوع «خودكنترلي» بررسي شده است. بدين‌منظور ابتدا مفهوم خودكنترلي و ابعاد آن در علم روان‌شناسي تبيين شده و پس از ارائة دورنمايي از اين نامه، مهم‌ترين ابعاد خودكنترلي مديريت از نامه استخراج شده است. يافته‌ها و نتيجه‌گيري: از رهگذر بررسي گزاره­هاي اين نامه، چنين به دست مي­آيد كه «خودكنترلي» در دو بعد فردي و اجتماعي، شاكلة اخلاق مديران را ترسيم مي‌كند. تقوا، عدالت، صداقت، مدارا، حق­مداري و بخشندگي از پربسامدترين اصول راهبردي خودكنترلي در مديريت است كه در اين نامه، حضرت اميرالمؤمنين(ع) به مالك اشتر ابلاغ مي‌كند.

Background and objectives: "Self-control" can be considered as a fundamental strategy for the material and spiritual progress of society. "Self-control" is very effective in the process of reforming various social abnormalities and realizing social adjustment among managers and people. Today, the emergence of social problems has doubled the necessity of improving the ethics of managers, which is in line with religious values. The present research seeks to answer the following question: Is it possible to explain the different dimensions of self-control in management ethics through the letter of Imam Ali (peace be upon him) to Malek Ashtar?
Methodology: In this descriptive and analytical study, the teachings of this letter about the ethics of managers focusing on the topic of "self-control" have been investigated. First, the concept of self-control and its dimensions in psychology is explained. After presenting the outlook of this letter, the most important aspects of the management's self-control are extracted from the letter.
Findings and results: Through the examination of the propositions of this letter, it follows that "self-control" in both personal and social dimensions illustrates the managerial ethos. Piety, justice, honesty, tolerance, righteousness, and generosity are of the most frequent strategic principles of self-control in management, in which Amir al-Mu'minin (peace be upon him) refers to Malik Ashtar in this letter.