نقش واسطه‌گري مولفه‌هاي سرشت، منش و باورهاي فرد براي رابطه عوامل خانوادگي- اجتماعي با مصرف مواد

THE ROLE OF MEDIATION IN THE COMPONENTS OF TEMPERAMENT, CHARACTER an‎d INDIVIDUAL BELIEFS THE RELATIONSHIP BETWEEN FAMILY-SOCIAL FACTORS an‎d SUBSTANCES USE.

هدف پژوهش حاضر بررسي نقش واسطه­گري مولفه­هاي سرشت، منش و باورهاي فرد براي رابطه عوامل خانوادگي- اجتماعي با مصرف مواد انجام شد. روش پژوهش حاضر توصيفي- همبستگي بود. تمامي مردان مصرف­كننده مواد 18 تا 35 ساله شهر قم كه به كمپ­هاي ترك اعتياد و مراكز ترك اعتياد اين شهر در سال­هاي 1396و1397 مراجعه مي­كردند، جامعه آماري را تشكيل دادند. نمونه 320 نفر به روش هدفمند انتخاب شد. ابزارهاي پژوهش شامل پرسشنامه رفتارهاي پرخطر بزرگسالان محمدخاني، مقياس علل گرايش به سوء­مصرف مواد مخدر محمدي و همكاران، پرسشنامه­ سرشت و منش كلونينجر و پرسشنامه سرمايه روان­شناختي لوتانز بود. مدل پيشنهادي با ايموس ارزيابي شد.مدل براساس شاخص­هاي نيكويي برازش كفايت مناسبي داشت. خانواده از طريق نگرش مثبت به مواد، خودراهبري و خودفراروي بر مصرف مواد تاثير غيرمستقيم داشت. دوستان از طريق نگرش مثبت به مواد، آسيب­پرهيزي و خودراهبري بر مصرف مواد تاثير غير مستقيم داشت. بازار مواد از طريق نگرش مثبت به مواد بر مصرف مواد تاثير غيرمستقيم داشت. نگرش مثبت به مواد و آسيب­پرهيزي بر مصرف مواد تاثير مستقيم مثبت و خودراهبري و خودفراروي بر مصرف مواد تاثير مستقيم منفي و معناداري درسطح (p≤0/01) داشت.يافته­ها با نتايج پژوهش­هاي مشابه قبلي همخواني داشت و گامي مهم براي تبيين عوامل موثر بر مصرف مواد و به عنوان الگويي مناسب براي طراحي برنامه­هاي جامع پيشگيري از انواع رفتارهاي پرخطر مي­باشد

The purpose of this study was to investigate the role of mediation in the components of temperament, character and individual beliefs the relationship between family-social factors and substances use. The research method was descriptive-correlational. All the 18-35 year-old substance consumer men in Qom who were coming to camps and Qom addiction centers in 1396 and 1397, were the statistical population. A sample of 320 people was selected by targeted method. The research tools included High Risk Behaviors Questionnaire for Adults by Mohammad khani, the Causes of substances abuse Tendency Scale by Mohammadi et al., Cloninger's Temperament and Character Inventory and Luthans Psychosocial Capital Questionnaire. The proposed model was evaluated based on Amos. The model was well suited for fitting goodness indicators. The family had indirect effects on substances use through positive attitude towards substances, self-directiveness and Self-Transcedenc. Friends had indirect effects on substances use through positive attitudes toward substances, harm avoidance and self-directiveness. The substances market indirectly affected substances use through a positive attitude towards substances. positive attitude towards substances and harm avoidance had a direct and positive impact on substances use and self-directiveness and Self-Transcedenc had a direct and significantly negative effect (p≤0/01). The findings were in line with the results of similar previous studies and an important step to explain the factors affecting substances use and a model for designing comprehensive prevention programs for high-risk behaviors.